Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Ciekawostki, różności, inne sprawy.
sagit
Posty: 136
Rejestracja: piątek, 7 kwietnia 2017, 09:00
Gender: women
UTM: DC98

Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: sagit »

Mam takie nietypowe pytanie, jak wytłumaczyć 5- letniemu dziecku różnicę między tymi pojęciami? Bo potocznie używa się ich zamiennie, a dr Google w tym temacie jest ciężkostrawny nawet dla mnie.
Pozdrawiam
Awatar użytkownika
Antek Kwiczala †
Posty: 5707
Rejestracja: niedziela, 28 sierpnia 2005, 14:29
UTM: CA22
Lokalizacja: Kaczyce

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: Antek Kwiczala † »

5-letniemu dziecku może to być trudne do wytłumaczenia, bo nie zna ono pojęcia systematyki. Najbardziej ogólne jest pojęcie chrząszcz. Dotyczy ono rzędu owadów (Coleoptera). Każdy żuk czy chrabąszcz jest chrząszczem, ale odwrotnie już nie (nie każdy chrząszcz to chrabąszcz). Żuki (żukowate) to określenie rodziny chrząszczy (dawniej Scarabaeidae, obecnie także Geotrupidae). Chrabąszcz to nazwa rodzaju (łacińska nazwa to Melolontha).
sagit
Posty: 136
Rejestracja: piątek, 7 kwietnia 2017, 09:00
Gender: women
UTM: DC98

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: sagit »

Chodzi mi o coś w rodzaju, że np. chrząszcze to wspólną nazwą dla owadów które mają na grzbiecie pancerzyk, a pod nim schowane skrzydelka (o ile to jest prawda, tak mi się wydaje), ale jaka jest różnica między żukowatymi a chrabąszczowatymi?
Awatar użytkownika
Aneta
Posty: 16261
Rejestracja: czwartek, 6 maja 2004, 12:14
UTM: CC88
Lokalizacja: Kutno

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: Aneta »

Chrząszcze to jeden, duży zbiór. Żukowate to podzbiór w tym zbiorze, a chrabąszczowate - podzbiór w podzbiorze żukowatych ;)
Żuki (żukowate) to określenie rodziny chrząszczy (dawniej Scarabaeidae, obecnie także Geotrupidae).
Powiedziałabym, że nawet nadrodziny, Scarabaeoidea.
sagit
Posty: 136
Rejestracja: piątek, 7 kwietnia 2017, 09:00
Gender: women
UTM: DC98

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: sagit »

Aneta, to już jest jaśniej, bo mogę wytłumaczyć dziecku przez analogię do czegoś, co zna, np. jest zbiór samochody, podzbiór to samochody do przewozu osób, a pozbiór w tym zbiorze to samochody osobowe.
Ale jaka cecha decyduje o tym, że dany chrząszcz zalicza się do żukowatych? A jaka, że potem klasyfikowany jest do chrabąszczowatych?
Awatar użytkownika
Antek Kwiczala †
Posty: 5707
Rejestracja: niedziela, 28 sierpnia 2005, 14:29
UTM: CA22
Lokalizacja: Kaczyce

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: Antek Kwiczala † »

Przykład Anety o zbiorze i podzbiorach jest bardzo trafny, ale podanie czynników które decydują o tym, jaki element należy do konkretnego podzbioru to w przypadku owadów znowu systematyka. U chrząszczy (nasz zbiór) podział na nadrodziny czy rodziny (podzbiory) to skomplikowana sprawa - decyduje wygląd czułków, długość ich członów, wygląd żuwaczek, ilość sternitów i wiele jeszcze innych czynników. Nie wytłumaczysz tego 5-latkowi w prosty sposób (nawet entomolodzy mają z tym czasem problem).
Marek Hołowiński
Posty: 5054
Rejestracja: wtorek, 4 grudnia 2007, 13:09
UTM: FB68
Specjalność: Sesiidae
Lokalizacja: Hańsk
Podziękowano: 2 times

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: Marek Hołowiński »

chrząszcze są tu:
https://www.google.com/search?q=chrz%C4 ... 48&dpr=1.5
https://www.google.com/search?q=coleopt ... 20&bih=548
Są wśród nich żuki: m.in żuk leśny, żuk gnojarz, żuk wiosenny..., potocznie używa się nazwy żuk także dla niektórych innych gatunków z rodziny żukowate. Do tej rodziny należą też chrabąszcze - w Polsce mamy dwa gatunki: chrabąszcz majowy i chrabąszcz kasztanowiec. Bywa że z chrabąszami są mylone - guniak czerwczyk czy listnik zmiennobarwny.
Wbij podane nazwy w google i sama wytłumaczysz dziecku czym się różnią
sagit
Posty: 136
Rejestracja: piątek, 7 kwietnia 2017, 09:00
Gender: women
UTM: DC98

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: sagit »

Dzięki, myślę że już sobie poradzę. Małe dzieci zazwyczaj nie drążą tematu i zadawałam się prostą logiczną odpowiedzią, np. że decyduje budowa, a ponieważ owady są małe to gołym okiem tego nie widać i trzeba spytać o konkretnego owada fachowca na entomo.pl :okok:

Wesołych Świąt!

Sagit
Awatar użytkownika
Jacek Kurzawa
Posty: 9490
Rejestracja: poniedziałek, 2 lutego 2004, 19:35
UTM: DC30
Specjalność: Cerambycidae
profil zainteresowan: Muzyka informatyka makrofotografia
Lokalizacja: Tomaszów Mazowiecki
Podziękował(-a): 4 times
Podziękowano: 1 time
Kontakt:

Re: Pytanie o chrabąszcze, chrząszcze i żuki

Post autor: Jacek Kurzawa »

Na poziomie dziecka wystarczy podejść w ten sposób: żuk (tu pokazać żuka gnojowego) i chrabąszcz (i tu wizerunek chrabąszcza) to są chrząszcze. I dalej - każdy chrząszcz ma twarde pokrywy - i tu pokazać biedronkę, stonkę, ryjkowca, kózkowatego i inne chrząszcze. Chrząszcze: żuk, stonka, chrabąszcz, biedronka, ryjkowiec, kózeczka itd.
Nazwa żuk w ten sposób zostanie zarezerwowana do wąskiego kręgu przedstawicieli, tak samo jak chrabąszcz.
Ponieważ jednak dookoła słychać, że żuki to chrząszcze, myślę, że nie ma co na siłę tego prostować.
Tak samo jest zresztą z bąkiem - wiele osób tak nazywa trzmiele. Wystarczy, aby dziecko na początku zapisało sobie poprawnie informację i potem ją utrwaliło.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Wróć do „Sprawy entomologiczne”