Crambidae - bionomia cz.2
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Crambidae - bionomia cz.2
Kolej na rodzaj Pyrausta. W Polsce występuje 11 gatunków, więc charakterystyka będzie musiała być podzielona na kilka odcinków.
Z krajowych gatunków 8 żyje na roślinach z rodziny Lamiaceae (jasnotowate = wargowe), 2 na Asteracea (astrowate = złożone) i jeden na babkowatych (Plantaginaceae).
Na babce wąskolistnej (Plantago lanceolata) i babce średniej (P. media) żyje Pyrausta despicata. Gąsienice łatwiej jest znaleźć na tej drugiej roślinie, gdyż na wierzchu liści widoczne są okienka. Zwykle preferowane są liście leżące na ziemi. Zaniepokojona gasienica zwija sie w obwarzanek. Gatunek dwupokoleniowy, najczęściej spotykany na suchych łąkach.
Na kocankach piaskowych (Helichrysum arenarium) żyja dwa gatunki - Pyrausta porphyralis i Pyrausta aerealis. Jaja składane są na spodzie liścia, u P. aerealis jaja wciskane są pod kutner, u P. porphyralis są bardziej eksponowane. Gasienica P. porphyralis żyje w rurkowatym chodniku utworzonym z liści sprzędzonych z łodygą. P. aerealis prowadzi bardziej skryty tryb życia. Gąsienica przybywa u nasady łodygi pod warstwą kutneru i tylko nietypowo odstający kutner zdradza jej obecność. Motyla za to można łatwiej zauważyć niż w przypadku P. porphyralis.
Ilustracje zamieszczam poniżej.
Z krajowych gatunków 8 żyje na roślinach z rodziny Lamiaceae (jasnotowate = wargowe), 2 na Asteracea (astrowate = złożone) i jeden na babkowatych (Plantaginaceae).
Na babce wąskolistnej (Plantago lanceolata) i babce średniej (P. media) żyje Pyrausta despicata. Gąsienice łatwiej jest znaleźć na tej drugiej roślinie, gdyż na wierzchu liści widoczne są okienka. Zwykle preferowane są liście leżące na ziemi. Zaniepokojona gasienica zwija sie w obwarzanek. Gatunek dwupokoleniowy, najczęściej spotykany na suchych łąkach.
Na kocankach piaskowych (Helichrysum arenarium) żyja dwa gatunki - Pyrausta porphyralis i Pyrausta aerealis. Jaja składane są na spodzie liścia, u P. aerealis jaja wciskane są pod kutner, u P. porphyralis są bardziej eksponowane. Gasienica P. porphyralis żyje w rurkowatym chodniku utworzonym z liści sprzędzonych z łodygą. P. aerealis prowadzi bardziej skryty tryb życia. Gąsienica przybywa u nasady łodygi pod warstwą kutneru i tylko nietypowo odstający kutner zdradza jej obecność. Motyla za to można łatwiej zauważyć niż w przypadku P. porphyralis.
Ilustracje zamieszczam poniżej.
- Załączniki
- Pyrausta despicata żerowisko 4.JPG (133.49 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta despicata jajo 1.JPG (94.32 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta despicata gąsienica 11.JPG (100.55 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta despicata gąsienica 29.JPG (128.72 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta despicata poczwarka 1.JPG (112.42 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta porphyralis jajo 5.JPG (78.35 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta porphyralis gąsienica 10.JPG (119.92 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta porphyralis gąsienica 11.JPG (88.06 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta porphyralis poczwarka 2.JPG (65.25 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta aerealis jajo 3.JPG (122.38 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta aerealis gąsienica 9.JPG (88.4 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta aerealis żerowisko 1.JPG (116.29 KiB) Przejrzano 13046 razy
- Pyrausta aerealis poczwarka 2.JPG (109.93 KiB) Przejrzano 13046 razy
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia
Gąsienice dwóch krajowych gatunków z rodzaju Pyrausta żerują na szałwii. Pyrausta rectefascialis na Salvia pratensis i S. verticillata, a P. falcatalis na Salvia glutinosa.
Pyrausta rectefascialis spotykany jest w kserotermicznych środowiskach, głównie na zboczach dolin rzecznych. Jest on bardzo podobny do P. cingulata, który żyje na macierzance, ale różni się przebiegiem białej przepaski na tylnym skrzydle (fot.) oraz szczególami budowy genitaliów. Gąsienice zwykle przebywają między sprzedzonymi liśćmi, czasami po kilka sztuk w jednym miejscu. Brązowe okienka w liściu są łatwe do zauważenia. Rozsiedlenie w Polsce słabo zbadane, każda nowa informacja jest istotna.
Pyrausta falcatalis, podobnie jak jego roślina pokarmowa, występuje w okolicach podgórskich, ale jest rzadko spotykany. Ostatnio stwierdzony w Górach Słonnych (Wiad. Entomol., 2011, t. 30, str. 124 - mozna znaleźć na stronie www PTE). Warto przejrzeć swoje zbiory, bo może być zawieruszony wśród innych gatunków, np. P. aurata. Nie wiadomo jak wygląda gąsienica oraz czy w ciągu roku jest jedno czy dwa pokolenia. Wprawdzie poszczęściło mi się znaleźć na szałwii lepkiej jedną gąsienicę, która, jak przypuszczam, może należeć do tego gatunku, ale nie udało sie wyhodować imago, więc sprawa jest nadal otwarta. Dla zainteresowanych dołączam zdjęcie motyla i omawianej gąsienicy.
Pyrausta rectefascialis spotykany jest w kserotermicznych środowiskach, głównie na zboczach dolin rzecznych. Jest on bardzo podobny do P. cingulata, który żyje na macierzance, ale różni się przebiegiem białej przepaski na tylnym skrzydle (fot.) oraz szczególami budowy genitaliów. Gąsienice zwykle przebywają między sprzedzonymi liśćmi, czasami po kilka sztuk w jednym miejscu. Brązowe okienka w liściu są łatwe do zauważenia. Rozsiedlenie w Polsce słabo zbadane, każda nowa informacja jest istotna.
Pyrausta falcatalis, podobnie jak jego roślina pokarmowa, występuje w okolicach podgórskich, ale jest rzadko spotykany. Ostatnio stwierdzony w Górach Słonnych (Wiad. Entomol., 2011, t. 30, str. 124 - mozna znaleźć na stronie www PTE). Warto przejrzeć swoje zbiory, bo może być zawieruszony wśród innych gatunków, np. P. aurata. Nie wiadomo jak wygląda gąsienica oraz czy w ciągu roku jest jedno czy dwa pokolenia. Wprawdzie poszczęściło mi się znaleźć na szałwii lepkiej jedną gąsienicę, która, jak przypuszczam, może należeć do tego gatunku, ale nie udało sie wyhodować imago, więc sprawa jest nadal otwarta. Dla zainteresowanych dołączam zdjęcie motyla i omawianej gąsienicy.
- Załączniki
- Pyrausta rectefascialis i P. cingulata.jpg (53.42 KiB) Przejrzano 12980 razy
- Pyrausta rectefascialis żerowisko 1.JPG (129.93 KiB) Przejrzano 12980 razy
- Pyrausta rectefascialis jajo 4.JPG (102.68 KiB) Przejrzano 12980 razy
- Pyrausta rectefascialis gąsienica 8.JPG (130.75 KiB) Przejrzano 12980 razy
- Pyrausta falcatalis imago 1.jpg (51.35 KiB) Przejrzano 12980 razy
- Pyrausta (chyba) falcatalis gąsienica 2.jpg (70.76 KiB) Przejrzano 12980 razy
-
- Posty: 5059
- Rejestracja: wtorek, 4 grudnia 2007, 13:09
- UTM: FB68
- Specjalność: Sesiidae
- Lokalizacja: Hańsk
- Podziękowano: 4 times
Re: Crambidae - bionomia
Pyrausta rectefascialis złowiłem w siatkę koło Busko Zdrój - Szaniec 17 V 2003r, ale to stanowisko być może jest już znane.
Pyrausta falcatalis łowi u siebie Edwin Buga, mam od niego jeden okaz, Lesko EV98, 28 VII 2011r.
Wydaje mi się że ma okazy z kilku miejsc.
Pyrausta falcatalis łowi u siebie Edwin Buga, mam od niego jeden okaz, Lesko EV98, 28 VII 2011r.
Wydaje mi się że ma okazy z kilku miejsc.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia
Dzięki Marku za informację o P. rectefascialis. Poza okolicami Torunia (3 stanowiska) i Bydgoszczy (locus typicus) znam go z Miechowszczyzny. Fajnie by było, gdyby Edwin podał trochę szczegółów swoich obserwacji. Ponadto należałoby to opublikować w Wiadomościch Entomologicznych.
- Edwin Buga
- Posty: 124
- Rejestracja: czwartek, 18 listopada 2010, 20:45
Re: Crambidae - bionomia
Chętnie podam wszystkie moje obserwacje dla gatunków z rodzaju Pyrausta które łowię w Lesku i okolicy:
Anania coronata - Lesko EV98 05.05.2011 , 14.06.2011, 08.06.2012 Łączki EV97 20.06.2012 , 16.08.2012 - 2egz.29.08.2012
Anania funebris - Łączki EV97 20.06.2012 Umieszcz EA30 - 03.06.2012 i 18.06.2012 leg.K.Mazur
Pyrausta aurata - Lesko EV98 28.07.2012 , 20.08.2011 Łączki - 21.06.2012
Pyrausta falcatalis - Łączki 18.07.2012 - Liszna EV89 20.07.2012 - Łukawica EV98 18.07.2012
Pyrausta ostrinalis - Lesko 20.08.2011 - Łączki 26.08.2011
Pyrausta purpuralis - Postołów EV98 20-23.08.2011 - 6egz. Lesko 18.08.2011
Pyrausta nigrata - Łączki EV97 21.05.2012
Pyrausta despicata - Łączki 8 i 18.06.2012
Anania coronata - Lesko EV98 05.05.2011 , 14.06.2011, 08.06.2012 Łączki EV97 20.06.2012 , 16.08.2012 - 2egz.29.08.2012
Anania funebris - Łączki EV97 20.06.2012 Umieszcz EA30 - 03.06.2012 i 18.06.2012 leg.K.Mazur
Pyrausta aurata - Lesko EV98 28.07.2012 , 20.08.2011 Łączki - 21.06.2012
Pyrausta falcatalis - Łączki 18.07.2012 - Liszna EV89 20.07.2012 - Łukawica EV98 18.07.2012
Pyrausta ostrinalis - Lesko 20.08.2011 - Łączki 26.08.2011
Pyrausta purpuralis - Postołów EV98 20-23.08.2011 - 6egz. Lesko 18.08.2011
Pyrausta nigrata - Łączki EV97 21.05.2012
Pyrausta despicata - Łączki 8 i 18.06.2012
- Załączniki
- 1-DSC03786.JPG (133.93 KiB) Przejrzano 12914 razy
- 1-DSC03788.JPG (129.91 KiB) Przejrzano 12914 razy
- 1-DSC03785.JPG (124.67 KiB) Przejrzano 12914 razy
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia
Cieszę się Edwinie, że znów jesteś czynny w entomologii. Do dziś pamiętam fajne sympozjum Sekcji Lepidopterologicznej PTE, które organizowałeś w Lesku w 1986 roku. Dziękuję za informacje o występowaniu gatunków Pyrausta i Anania w okolicach Leska. Pozwolisz, że wprowadzę drobne sprostowanie. Pod nazwą Anania coronata cztery osobniki po prawej to Anania stachydalis.
Pozdrawiam
JB
Pozdrawiam
JB
-
- Posty: 14
- Rejestracja: wtorek, 12 marca 2013, 21:16
- UTM: FB17
- Lokalizacja: Lublin
Re: Crambidae - bionomia
Witam,
poczułem się trochę jak wezwany do tablicy . A tak na poważnie miałem przyjemność jakiś czas temu złowić P. falcatalis w górach Slonnych, co przytacza prof. Buszko. W wolnej chwili będę mógł wstawić fotografie. I jeszcze tak patrząc na fotki P. cingulata i P. rectefascialis, chyba mam w zbiorze tego drugiego i nie był złapany w wymienianych wcześniej miejscach, ale zdjęcie do potwierdzenia wystawie jak naprawie komputer główny, bo mi padł.
poczułem się trochę jak wezwany do tablicy . A tak na poważnie miałem przyjemność jakiś czas temu złowić P. falcatalis w górach Slonnych, co przytacza prof. Buszko. W wolnej chwili będę mógł wstawić fotografie. I jeszcze tak patrząc na fotki P. cingulata i P. rectefascialis, chyba mam w zbiorze tego drugiego i nie był złapany w wymienianych wcześniej miejscach, ale zdjęcie do potwierdzenia wystawie jak naprawie komputer główny, bo mi padł.
- Jarosław Bury
- Posty: 3567
- Rejestracja: niedziela, 19 lutego 2006, 20:28
- Lokalizacja: Podkarpacie
- Kontakt:
Re: Crambidae - bionomia
Obecnie w zbiorze mam jeden okaz cf. Pyrausta falcatalis. Sprawdziłem mapkę rozmieszczenia Salvia glutinosa w Polsce i wychodzi na to, że okaz odłowiono na północnej granicy zwartego zasięgu rośliny żywicielskiej - FA25 - w lipcu 2001 roku. Nie znam innych bliskich lokalizacji tego gatunku motyla...
P.S. Poniżej fotografia okazu...
P.S. Poniżej fotografia okazu...
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia
Najczęściej spotykanym gatunkiem z rodzaju Pyrausta jest Pyrausta aurata. Także gąsienice są łatwe do znalezienia. Jest to też najbardziej polifagiczny gatunek. Znajdowałem go na następujących roślinach:
Origanum vulgare
Mentha aquatica
Mentha arvensis
Mentha longifolia
Mentha x rotundifolia
Thymus pulegioides
W literaturze podawane są jeszcze rośliny z rodziny Lamiaceae, ale jak dotąd nic na nich nie znalazłem.
Co ciekawe, nie udało mi się dotąd znaleźć gasienic Pyrausta purpuralis. Gatunek ten jest dość pospolity, ale nie wiadomo na czym żyją gąsienice. Wszystkie gąsienice, które znajdowałem na mięcie okazały się po wyhodowaniu należeć do P. aurata.
Origanum vulgare
Mentha aquatica
Mentha arvensis
Mentha longifolia
Mentha x rotundifolia
Thymus pulegioides
W literaturze podawane są jeszcze rośliny z rodziny Lamiaceae, ale jak dotąd nic na nich nie znalazłem.
Co ciekawe, nie udało mi się dotąd znaleźć gasienic Pyrausta purpuralis. Gatunek ten jest dość pospolity, ale nie wiadomo na czym żyją gąsienice. Wszystkie gąsienice, które znajdowałem na mięcie okazały się po wyhodowaniu należeć do P. aurata.
- Załączniki
- Pyrausta aurata jajo 2.JPG (111.56 KiB) Przejrzano 12695 razy
- Pyrausta aurata gąsienica 2.JPG (119.44 KiB) Przejrzano 12695 razy
- Pyrausta aurata gąsienica 16.JPG (109.13 KiB) Przejrzano 12695 razy
- Pyrausta aurata poczwarka 1.JPG (80.41 KiB) Przejrzano 12695 razy
- Pyrausta aurata imago 2.JPG (91.08 KiB) Przejrzano 12695 razy
- Edwin Buga
- Posty: 124
- Rejestracja: czwartek, 18 listopada 2010, 20:45
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Jarku dzięki za korektę Anania stachydalis. Przez dwa lata łowiłem różne drobiazgi i trzymałem wszystko razem bo nie było co organizować zbioru. W tym roku dokupiłem gabloty , tacki i trochę to wszystko poukładałem.
U mnie najczęściej spotykanym gatunkiem z rodzaju Pyrausta jest Pyrausta purpuralis - w 2011 przez kilka dni sierpnia od 20-23 łowiłem na światło ( mix 400W) na łące-pastwisku pod lasem mieszanym w miejscowości Postołów. Do zbioru wziąłem 6 egz. ale było ich zdecydowanie więcej tylko kiepskiej jakości.
U mnie najczęściej spotykanym gatunkiem z rodzaju Pyrausta jest Pyrausta purpuralis - w 2011 przez kilka dni sierpnia od 20-23 łowiłem na światło ( mix 400W) na łące-pastwisku pod lasem mieszanym w miejscowości Postołów. Do zbioru wziąłem 6 egz. ale było ich zdecydowanie więcej tylko kiepskiej jakości.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
I na koniec gatunki Pyrausta związane wyłącznie z macierzanką. Jest ich 4: Pyrausta cingulata, P. sanguinalis, P. ostrinalis i P. nigrata. Udało mi się zapoznać z bionomia i stadiami rozwojowymi dwóch ostatnich, dwa pierwsze, mam nadzieję znaleźć w tym sezonie.
- Załączniki
- Pyrausta ostrinalis jajo 1.jpg (87.39 KiB) Przejrzano 12543 razy
- Pyrausta ostrinalis gąsienica 8.JPG (89.55 KiB) Przejrzano 12543 razy
- Pyrausta nigrata jajo 2.jpg (135.34 KiB) Przejrzano 12543 razy
- Pyrausta nigrata gąsienica 5.JPG (103.46 KiB) Przejrzano 12543 razy
- Pyrausta nigrata imago 1.JPG (125.9 KiB) Przejrzano 12543 razy
-
- Posty: 5059
- Rejestracja: wtorek, 4 grudnia 2007, 13:09
- UTM: FB68
- Specjalność: Sesiidae
- Lokalizacja: Hańsk
- Podziękowano: 4 times
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Pyrausta cingulata spotykam u siebie na kilku stanowiskach, ale pojedyncze osobniki. Być może nie zauważam, bo motylki są aktywne w dzień.
P. sanguinalis przylatywały mi do ekranu, również pojedynczo. Obserwowałem je również w dzień. Miało to miejsce w Szańcu k. Buska Zdrój 17 V 2003r i 23 V 2009r. W obu przypadkach latały tam licznie. Szacuję że po kilkadziesiąt okazów (20-30)
P. sanguinalis przylatywały mi do ekranu, również pojedynczo. Obserwowałem je również w dzień. Miało to miejsce w Szańcu k. Buska Zdrój 17 V 2003r i 23 V 2009r. W obu przypadkach latały tam licznie. Szacuję że po kilkadziesiąt okazów (20-30)
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
W tym sezonie mam zamiar wybrać się na Ponidzie i opracować także P. sanguinalis. O nim także niewiele wiadomo.
-
- Posty: 5059
- Rejestracja: wtorek, 4 grudnia 2007, 13:09
- UTM: FB68
- Specjalność: Sesiidae
- Lokalizacja: Hańsk
- Podziękowano: 4 times
-
- Posty: 14
- Rejestracja: wtorek, 12 marca 2013, 21:16
- UTM: FB17
- Lokalizacja: Lublin
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Zatem wstawiam obiecane fotki, i proszę o ewentualne potwierdzenie/weryfikację, że na drugiej fotce jest P. rectefascialis, z góry dziękuję
-
- Posty: 5059
- Rejestracja: wtorek, 4 grudnia 2007, 13:09
- UTM: FB68
- Specjalność: Sesiidae
- Lokalizacja: Hańsk
- Podziękowano: 4 times
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Łukasz zanim Ci to potwierdzi Prof Buszko, odważę się powiedzieć że tak, na drugiej fot jest Pyrausta rectefascialis
-
- Posty: 14
- Rejestracja: wtorek, 12 marca 2013, 21:16
- UTM: FB17
- Lokalizacja: Lublin
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Dla mnie także okaz wygląda na P. rectefascialis. Warto w wątpliwych przypadkach zrobić preparat narządów genitalnych. Ilustrację ich dołączę w przyszłym tygodniu.
-
- Posty: 14
- Rejestracja: wtorek, 12 marca 2013, 21:16
- UTM: FB17
- Lokalizacja: Lublin
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Dziękuję za odpowiedź, miałem go wcześniej oznaczonego jako P. cingulata, ale jak zobaczyłem zdjęcia w tym wątku, to od razu pomyślałem P. rectefascialis, pozdrawiam
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Witam po dłuższej przerwie.
Pyrausta rectefascialis spotkałem na dwóch stanowiskach w okolicach Miechowa.
Pyrausta rectefascialis spotkałem na dwóch stanowiskach w okolicach Miechowa.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Też go tam znalazłem (Cybowa Góra) i wyhodowałem z szałwii okręgowej (Salvia verticillata). W dolinie Dolnej Wisły jest tylko na Salvia pratensis.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Pyrausta sanguinalis po raz pierwszy spotkałem w tamtym roku w okolicach Olkusza.
Widziałem kilkanaście okazów na początku czerwca na suchych leśnych polankach z macierzanką.
Widziałem kilkanaście okazów na początku czerwca na suchych leśnych polankach z macierzanką.
Ostatnio zmieniony niedziela, 31 marca 2013, 22:59 przez brat, łącznie zmieniany 1 raz.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Fajny gatunek. W północnej części części kraju go nie spotkałem, chociaż na niektórych macierzankowiskach na Podlasiu był komplet pozostałych gatunków Pyrausta związanych z Thymus. O ile mi wiadomo, Marek Hołowiński znajdował go na Polesiu. Warto przeprowadzić hodowlę z jaj pozyskanych od samicy, ponieważ nic konkretnego nie wiadomo na temat wyglądu stadiów preimaginalnych i bionomii.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Może uda mi się przeprowadzić hodowlę P. sanguinalis w tym roku - mam taki zamiar.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Chciałbym wyjaśnić informację Romaniszyna o dymorfizmie sezonowym u Pyrausta purpuralis.
Spotykałem ten gatunek w dwóch pokoleniach, wiosennym i letnim różniących się wielkością.
Na zdjęciu po lewej okazy majowe, po prawej sierpniowe.
A może to jest dymorfizm płciowy.
Spotykałem ten gatunek w dwóch pokoleniach, wiosennym i letnim różniących się wielkością.
Na zdjęciu po lewej okazy majowe, po prawej sierpniowe.
A może to jest dymorfizm płciowy.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Złapałem ten gatunek w okolicach Rudawki w Puszczy Augustowskiej (1 szt) w połowie lipca (dokładną datę podam później).Jarosław Buszko pisze:W północnej części części kraju go nie spotkałem, chociaż na niektórych macierzankowiskach na Podlasiu był komplet pozostałych gatunków Pyrausta związanych z Thymus.
Natomiast na stanowiskach, które eksploruję nad Nidą jest liczny. Do ekranu leci nieźle, a 22-23 maja 2011 był dominantem na ekranie
Przypuszczam, że Pyrausta rectefascialis też tam jest, tylko trzeba byłoby ją dokładnie poszukać, a ja ostatnio traktowałem Crambidae trochę po macoszemu.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
@ brat
Mamy tu do czynienia z dwoma gatunkami. Za czasów Schillego traktowano je jako jeden gatunek, co najwyżej wyróżniano formę "ostrinalis". Dykusję na temat odrębności obu gatunków zawarł S. Toll w pracy:
Badania nad narządami płciowymi u Pyrausta purpuralis L. i P. ostrinalis Hb., tudzież opisy 11 nowych gatunków Microlepidoptera. Annales Musei Zoologici Polonici, 1936, t. 11, str. 404-413. Okazy po lewej to Pyrausta ostrinalis, po prawej P. purpuralis. Różnice są następujące:
P. ostrinalis jest mniejsza, na przednim skrzydle odcień fioletowy, na spodzie skrzydła żółta przepaska łączy się z żółtą plamą na brzegu kostalnym. Gatunek związany z murawami porośniętymi macierzanką. Ewidentnie są dwa pokolenia, łowiłem go koło Torunia w maju oraz w lipcu. Motyle obu pokoleń wyglądają tak samo. Gatunek ten hodowałem od jaja do imago.
P. purpuralis jest wyraźnie większy, na przednim skrzydle odcień purpurowy, na spodzie skrzydła żółta przepaska nie łączy się z żółtą plamą na brzegu kostalnym. Gatunek związany ze środowiskami leśnymi. Kilkanaście okazów jakie mam w zbiorze złowione były w okresie 24 VI-28 VII. Jeżeli jest pierwsze pokolenie, to na nie nie natrafiłem. Nie udało mi się znaleźć gąsienicy, ani nie miałem okazji złowić w ostatnim czasie samicy. Dlatego będę wdzięczny za informacje o obecności pierwszego pokolenia, a jednocześnie zachęcam do podjęcia hodowli w razie złowienia samicy, która nie nadaje się do zbiorów.
Oba gatunki różnią się także w budowie narządów genitalnych.
@witas
Dziękuję Witku za informację, dla mnie jest to inspiracja, by dokładniej przeszukać Puszczę Knyszyńską, gdzie bywam kilka razy w ciągu roku.
Mamy tu do czynienia z dwoma gatunkami. Za czasów Schillego traktowano je jako jeden gatunek, co najwyżej wyróżniano formę "ostrinalis". Dykusję na temat odrębności obu gatunków zawarł S. Toll w pracy:
Badania nad narządami płciowymi u Pyrausta purpuralis L. i P. ostrinalis Hb., tudzież opisy 11 nowych gatunków Microlepidoptera. Annales Musei Zoologici Polonici, 1936, t. 11, str. 404-413. Okazy po lewej to Pyrausta ostrinalis, po prawej P. purpuralis. Różnice są następujące:
P. ostrinalis jest mniejsza, na przednim skrzydle odcień fioletowy, na spodzie skrzydła żółta przepaska łączy się z żółtą plamą na brzegu kostalnym. Gatunek związany z murawami porośniętymi macierzanką. Ewidentnie są dwa pokolenia, łowiłem go koło Torunia w maju oraz w lipcu. Motyle obu pokoleń wyglądają tak samo. Gatunek ten hodowałem od jaja do imago.
P. purpuralis jest wyraźnie większy, na przednim skrzydle odcień purpurowy, na spodzie skrzydła żółta przepaska nie łączy się z żółtą plamą na brzegu kostalnym. Gatunek związany ze środowiskami leśnymi. Kilkanaście okazów jakie mam w zbiorze złowione były w okresie 24 VI-28 VII. Jeżeli jest pierwsze pokolenie, to na nie nie natrafiłem. Nie udało mi się znaleźć gąsienicy, ani nie miałem okazji złowić w ostatnim czasie samicy. Dlatego będę wdzięczny za informacje o obecności pierwszego pokolenia, a jednocześnie zachęcam do podjęcia hodowli w razie złowienia samicy, która nie nadaje się do zbiorów.
Oba gatunki różnią się także w budowie narządów genitalnych.
@witas
Dziękuję Witku za informację, dla mnie jest to inspiracja, by dokładniej przeszukać Puszczę Knyszyńską, gdzie bywam kilka razy w ciągu roku.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Zachęcony lekturą, przyjrzałem się okazom w swoim zbiorze. Czy można liczyć na weryfikację oznaczeń?
Moje typy (od lewej):
1a - P. purpuralis
1b - P.aurata
2a - P.ostrinalis
2b - P. purpuralis
2c - P. porphyralis
Z góry dzięki
Moje typy (od lewej):
1a - P. purpuralis
1b - P.aurata
2a - P.ostrinalis
2b - P. purpuralis
2c - P. porphyralis
Z góry dzięki
-
- Posty: 5059
- Rejestracja: wtorek, 4 grudnia 2007, 13:09
- UTM: FB68
- Specjalność: Sesiidae
- Lokalizacja: Hańsk
- Podziękowano: 4 times
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Oba gatunki pokazano tu:
http://www.lepiforum.de/cgi-bin/2_forum ... ad;id=1110
Pozwolę sobie pokazać moje
http://www.lepiforum.de/cgi-bin/2_forum ... ad;id=1110
Pozwolę sobie pokazać moje
- Załączniki
- 1.jpg (97.36 KiB) Przejrzano 12005 razy
- 2.jpg (56.6 KiB) Przejrzano 11983 razy
- 3.jpg (147.31 KiB) Przejrzano 11983 razy
- romanzamorski
- Posty: 889
- Rejestracja: sobota, 29 marca 2008, 16:57
- UTM: EV19
- profil zainteresowan: ciężki rock, astronomia
- Lokalizacja: Gorlice
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Nad Nidą spotykałem Pyrausta sanguinalis na przełomie maja i czerwca, lecz także w połowie lipca. Zapewne II pokolenieWitas pisze:Natomiast na stanowiskach, które eksploruję nad Nidą jest liczny. Do ekranu leci nieźle, a 22-23 maja 2011 był dominantem na ekranie
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Po zsumowaniu informacji wynika, że Ponidzie jest miejscem najliczniejszego występowania Pyrausta sanguinalis. Oczywiście w dwóch pokoleniach. Na południu Europy lata on już w kwietniu, a w Iranie łowiłem go we wrześniu.
Dla zainteresowanych podaję kilka wskazówek dotyczących pozyskania jaj do hodowli gatunków z Pyrausta. Sprawdza się to również w przypadku innych Crambidae. Złowioną samicę umieszczamy w plastikowym pojemniku, najlepiej tzw. moczówce. Wcześniej wkładamy tam 2-3 ulistnione gałązki macierzanki (lub 2-3 liście innych roślin odpowiednio o gatunku). Pojemnik stawiamy w zacienionym miejscu na kilka dni, przeważnie do końca życia samicy. Po tym czasie wyjmujemy rośliny i pod binokularem lub mocno powiększającą lupą przeglądamy każdy listek szukając jaj. Jaja są drobne, więc niełatwo je zauważyć. Gdy stwierdzimy obecność jaj przenosimy gałązki do innego pojemnika ze świeżymi roślinami i czekamy aż wylęgną się gąsienice i zaczną zerować. Co kilka dni należy dokładać świeżego pokarmu. W ostatnim stadium można na dno pojemnika dać warstwę miękkiego papieru (ręczniki chusteczki higieniczne), gdzie gąsienice będą budować kokony. W ten sposób udawało mi się uzyskiwać prawie 100-procentową w pozyskiwaniu jaj. Z hodowlą to już różnie się udawało.
Dla zainteresowanych podaję kilka wskazówek dotyczących pozyskania jaj do hodowli gatunków z Pyrausta. Sprawdza się to również w przypadku innych Crambidae. Złowioną samicę umieszczamy w plastikowym pojemniku, najlepiej tzw. moczówce. Wcześniej wkładamy tam 2-3 ulistnione gałązki macierzanki (lub 2-3 liście innych roślin odpowiednio o gatunku). Pojemnik stawiamy w zacienionym miejscu na kilka dni, przeważnie do końca życia samicy. Po tym czasie wyjmujemy rośliny i pod binokularem lub mocno powiększającą lupą przeglądamy każdy listek szukając jaj. Jaja są drobne, więc niełatwo je zauważyć. Gdy stwierdzimy obecność jaj przenosimy gałązki do innego pojemnika ze świeżymi roślinami i czekamy aż wylęgną się gąsienice i zaczną zerować. Co kilka dni należy dokładać świeżego pokarmu. W ostatnim stadium można na dno pojemnika dać warstwę miękkiego papieru (ręczniki chusteczki higieniczne), gdzie gąsienice będą budować kokony. W ten sposób udawało mi się uzyskiwać prawie 100-procentową w pozyskiwaniu jaj. Z hodowlą to już różnie się udawało.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Dlatego właśnie poruszyłem ten temat. Cztery okazy przedstawione wcześniej na moim zdjęciu to jednak Pyrausta purpuralis. Dwa mniejsze okazy po lewej zostały złapane 4.05.2004. oraz 9.05.2004., a dwa wieksze po prawej 12.08.2007. oraz 13.08.2003r. w miejscach gdzie nie ma macierzanki w biotopie bardziej wilgotnym niż suchym.Jarosław Buszko pisze: P. purpuralis jest wyraźnie większy, na przednim skrzydle odcień purpurowy, na spodzie skrzydła żółta przepaska nie łączy się z żółtą plamą na brzegu kostalnym. Gatunek związany ze środowiskami leśnymi. Kilkanaście okazów jakie mam w zbiorze złowione były w okresie 24 VI-28 VII. Jeżeli jest pierwsze pokolenie, to na nie nie natrafiłem. Nie udało mi się znaleźć gąsienicy, ani nie miałem okazji złowić w ostatnim czasie samicy. Dlatego będę wdzięczny za informacje o obecności pierwszego pokolenia,...
Przedstawiam to samo zdjęcie motyli z wierzchu i o od spodu.
- Załączniki
- Obraz 042.jpg (62.96 KiB) Przejrzano 11925 razy
- Obraz 043.jpg (77.92 KiB) Przejrzano 11925 razy
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Dodaje jeszcze zdjęcia porównawcze P. purpuralis z początku maja (po lewej) i P. ostrinalis. po (prawej).
- Załączniki
- Obraz 060.jpg (79.68 KiB) Przejrzano 11918 razy
- Obraz 063.jpg (58.06 KiB) Przejrzano 11918 razy
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
@ brat
Bardzo dziękuję za poglądowe zdjęcia, zasadniczo wyjaśniają sprawę. Trochę zasugerowałem się tym, że dotąd nie miałem do czynienia z pokoleniem wiosennym P. purpuralis. Jak widać objawia się tu dymorfizm sezonowy. Podobny dymorfizm jest u P. despicata zwłaszcza u samic, które są bardziej jednolicie ubarwione niż te pojawiające się w środku lata.
Bardzo dziękuję za poglądowe zdjęcia, zasadniczo wyjaśniają sprawę. Trochę zasugerowałem się tym, że dotąd nie miałem do czynienia z pokoleniem wiosennym P. purpuralis. Jak widać objawia się tu dymorfizm sezonowy. Podobny dymorfizm jest u P. despicata zwłaszcza u samic, które są bardziej jednolicie ubarwione niż te pojawiające się w środku lata.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Panie Profesorze według mnie to jeszcze nie wyjaśnia sprawy do końca.
Przejrzałem dokładnie swoje okazy i skłaniałbym się do stwierdzenia, że jednak mamy tu do czynienia wyłącznie z dymorfizmem płciowym. Wszystkie samiczki z obydwu pokoleń są wyraźnie mniejsze od samców i wielkością w zasadzie nie różnią się od P. ostrinalis. Dlatego tak często bywały mylone te dwa gatunki.
Przejrzałem dokładnie swoje okazy i skłaniałbym się do stwierdzenia, że jednak mamy tu do czynienia wyłącznie z dymorfizmem płciowym. Wszystkie samiczki z obydwu pokoleń są wyraźnie mniejsze od samców i wielkością w zasadzie nie różnią się od P. ostrinalis. Dlatego tak często bywały mylone te dwa gatunki.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
@ brat
Pełna zgoda co do mniejszych rozmiarów samicy P. purpuralis. Chciałem tylko wskazać, że wiosenne pokolenie u tego gatunku jest ciemniejsze i bardziej fioletowe, co z pewnością tym bardziej utrudnia odróżnienie od P. ostrinalis
Pełna zgoda co do mniejszych rozmiarów samicy P. purpuralis. Chciałem tylko wskazać, że wiosenne pokolenie u tego gatunku jest ciemniejsze i bardziej fioletowe, co z pewnością tym bardziej utrudnia odróżnienie od P. ostrinalis
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Jednak nie lipiec Pamięć zawodzi, ale okaz dowodowy w gablocie jeszcze jestwitas pisze:Złapałem ten gatunek w okolicach Rudawki w Puszczy Augustowskiej (1 szt) w połowie lipca (dokładną datę podam później).
Rudawka 25.VI.1998. Wypłoszony lub wyczerpakowany, na pewno w dzień, gdyż tam na światło nigdy nie łapałem. Było to prawdopodobnie na wielkiej polanie na płn-wsch od Rudawki. W tamtych latach było tam leśne boisko, gdzie kadra toczyła boje z obozowiczami. I potężne płaty macierzanki...
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Po zrobieniu glicerynowych preparatów aparatów kopulacyjnych samców P. cingulata i P. rectefascialis mozna stwierdzić, że różnice sa bardzo niewielkie. Jak zrobię preparaty trwałe w euparalu to przeanalizuję je dokładniej.
Prezejrzałem swoje materiały P. purpuralis i P. ostrinalis i faktycznie, tak jak wskazał "brat" są okazy P. purpuralis wyraźnie mniejsze i ciemniejsze. Mają w porównaniu do P. ostrinalis szersze skrzydła. Problem jest jednak głębszy, bo w grę wchodzi kilka wariantów:
1. dymorfizm sezonowy - chyba jednak nie obligatoryjnie, ponieważ dwa okazy są z 10 lipca (te po prawej) Wyraźny dymorfim jest u P. despicata, zwłaszcza u samic (na zdjęciu).
2. roslina pokarmowa - mniejsze okazy mogą prawdopodobnie żyć na macierzance (łowione w pobliżu).
3. hybrydyzacja pomiędzy P. purpuralis i P. ostrinalis
4. odrębny gatunek
Warto wyjaśnić tą zagadkę. Jest to temat na wdzięczny temat badawczy. Należy zacząć od hodowli pozyskując jaja od samic. W hodowli należy użyć różnych roślin, ze głownym akcentem na mięcie i macierzance. Ten etap może wykonać każdy z Was. Potem dokładnie przebadana morfologia aparatów genitalnych, a w końcu badania DNA (które można zrobić u nas na Wydziale).
Załączam zdjęcia swoich okazów.
Prezejrzałem swoje materiały P. purpuralis i P. ostrinalis i faktycznie, tak jak wskazał "brat" są okazy P. purpuralis wyraźnie mniejsze i ciemniejsze. Mają w porównaniu do P. ostrinalis szersze skrzydła. Problem jest jednak głębszy, bo w grę wchodzi kilka wariantów:
1. dymorfizm sezonowy - chyba jednak nie obligatoryjnie, ponieważ dwa okazy są z 10 lipca (te po prawej) Wyraźny dymorfim jest u P. despicata, zwłaszcza u samic (na zdjęciu).
2. roslina pokarmowa - mniejsze okazy mogą prawdopodobnie żyć na macierzance (łowione w pobliżu).
3. hybrydyzacja pomiędzy P. purpuralis i P. ostrinalis
4. odrębny gatunek
Warto wyjaśnić tą zagadkę. Jest to temat na wdzięczny temat badawczy. Należy zacząć od hodowli pozyskując jaja od samic. W hodowli należy użyć różnych roślin, ze głownym akcentem na mięcie i macierzance. Ten etap może wykonać każdy z Was. Potem dokładnie przebadana morfologia aparatów genitalnych, a w końcu badania DNA (które można zrobić u nas na Wydziale).
Załączam zdjęcia swoich okazów.
- Załączniki
- IMG_0767.JPG (136.22 KiB) Przejrzano 11715 razy
- IMG_0763.JPG (130.78 KiB) Przejrzano 11715 razy
- IMG_0764.JPG (111.05 KiB) Przejrzano 11715 razy
- IMG_0770.JPG (88.7 KiB) Przejrzano 11715 razy
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Wydaje mi się, że generacja wiosenna Pyrausta purpuralis jest mniej liczna od letniej. W maju widziałem zaledwie trzy osobniki, w tym jedną samicę. Spotkane okazy były małe. Pzydałoby się więcej obserwacji, może ktoś dopisze.
Samicę wziąłem do hodowli, ale niestety nie złożyła jaj.
Samicę wziąłem do hodowli, ale niestety nie złożyła jaj.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
W drugiej połowie sierpnia odwiedziłem znane mi stanowisko P. purpuralis w Puszczy Niepołomickiej. W końcu mogłem zaobserwować większą ilość ososbników i przyjrzeć się miejscu ich występowania. Są to łąki położone blisko lasu miejscami wilgotne i częściowo koszone. Po odłowieniu dwóch samic do hodowli zacząłem szukać potencjalnych roślin pokarmowych. Nie było ani mięty, ani macierzanki. Wybrałem więc licznie występującą babkę wąskolistną (wg Schilego), szałwię łąkową oraz najbardziej prze ze mnie braną pod uwagę głowienkę pospolitą (Prunella vulgaris). Samice wybrały tyklo głowienkę "obsypując" ją jajami. Po 5-6 dniach wylęgły się gąsienice i zajadają ją aż miło. Niektóre gąsieniczki usadowiły się na spodzie liści, jednak większość ukryła się w kwiatostanach, a o ich obecności świadczą teraz tylko odchody.
Wg mnie głowienka moż być podstawową rośliną żywicielską P. purpuralis w Polsce.
Co ciekawe dwa lata temu obserwowałem liczny pojaw tego gatunku na wapiennym zboczu porośniętym murawami głowienki wielokwiatowej (Prunella grandliflora).
Wg mnie głowienka moż być podstawową rośliną żywicielską P. purpuralis w Polsce.
Co ciekawe dwa lata temu obserwowałem liczny pojaw tego gatunku na wapiennym zboczu porośniętym murawami głowienki wielokwiatowej (Prunella grandliflora).
- Załączniki
- zdjecia 027.jpg (60.11 KiB) Przejrzano 11485 razy
- zdjecia 035.jpg (78.09 KiB) Przejrzano 11485 razy
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Młode gąsienice P. purpuralis, które hoduję na głowience przeważnie żerują w kwiatostanach albo na lisciach, szkieletując je. Często ukrywają się między zlepionymi przędzą liścmi. I szybko rosną. Obecnie większość gąsienic jest przed ostatnią linką. Wszystkie skryły się w głębi rosliny pokarmowej pod lisćmi, oprócz jednej, która utkała sobie kobierzec pod kwiatostanem.
- Załączniki
- zdjecia 011.jpg (72.13 KiB) Przejrzano 11355 razy
- zdjecia 019.jpg (58.91 KiB) Przejrzano 11355 razy
- zdjecia 016.jpg (72.19 KiB) Przejrzano 11355 razy
- zdjecia 007.jpg (119.3 KiB) Przejrzano 11355 razy
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Kilka dni temu wybrałem się na stanowisko P. purpuralis w celu odszukania gąsienic tego gatunku w naturze, żerujących na głowience (Prunella vulgaris L). Znalazłem dwie gąsienice tuż przy ziemi na spodzie liści oraz ślady żerowania w postaci drobnych odchodów na kwiatostanach. Ciężko się szuka bo gąsienice są jeszcze małe.
W hodowli większość gąsienic jest już po ostatniej lince. Jedzą oba gatunki głowienki czyli pospolitą i wielkokwiatową (Prunella grandiflora). Próbowałem kilka razy podać im macierzankę oraz dwa gatunki mięty... i za nic nie chcą ich jeść.
W hodowli większość gąsienic jest już po ostatniej lince. Jedzą oba gatunki głowienki czyli pospolitą i wielkokwiatową (Prunella grandiflora). Próbowałem kilka razy podać im macierzankę oraz dwa gatunki mięty... i za nic nie chcą ich jeść.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Gąsienice P. purpuralis, które hodowałem z jaj od samicy, już z końcem września zbudowały kokony na zimę. Jednak dwie gąsienice uprzędły sobie "letnie" kokony, przepoczwarczyły się i na początku października wylęgły się motyle.
Natomiast gąsienice, które znalazłem w naturze, trzymane na zewnątrz żerowały do połowy pażdziernika. Zaplotły się na zimę w ściółce między liśćmi.
Natomiast gąsienice, które znalazłem w naturze, trzymane na zewnątrz żerowały do połowy pażdziernika. Zaplotły się na zimę w ściółce między liśćmi.
- Załączniki
- zdjecia 010.jpg (92.58 KiB) Przejrzano 11095 razy
- zdjecia 027.jpg (51.15 KiB) Przejrzano 11095 razy
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Przezimowane gąsienice P. purpuralis przepoczwarczyły się w swoich kokonach na przełomie marca i kwietnia. Kilka dni temu wylągł mi się pierwszy motyl, a dzisiaj po dwóch ciepłych nocach wyszło naraz kilkanascie okazów. Osobniki wiosenne są jednak trochę mniejsze od tych z pokolenia letniego.
-
- Posty: 756
- Rejestracja: czwartek, 28 lutego 2008, 15:40
- Lokalizacja: Toruń
Re: Crambidae - bionomia cz.2
W naturze niektóre gatunki Pyrausta już dawno latają. Najwcześniej pojawia się P. despicata (było o niej już w tym roku na forum). W Toruniu 19 kwietnia zaczęły latać Pyrausta porphyralis i P. nigrata, a już 24 kwietnia P. porphyralis był bardzo liczny - obserwowałem około 20 osobników. Przylatywały do kwiatów pieciornika piaskowego (Potentilla arenaria). Niektóre samice dość dziwnie się zachowywały, jakby szukając miejsca do złożenia jaj. W niewoli na razie jednak nic nie złożyły. Być może jednak gąsienice żyją tylko na kocankach (rosną w odległości 100 m), a do pięciornika motyle przylatują tylko na posiłek. Dwa lata temu prowadziłem zakończoną sukcesem hodowlę tego gatunku właśnie na kocankach.
Re: Crambidae - bionomia cz.2
Przy ciepłej końcówce lata może pojawiać się trzecie częściowe pokolenie motyli z rodzaju Pyrausta.
Na razie w połowie września spotkałem P. aurata.
Na razie w połowie września spotkałem P. aurata.