Polskie Forum Entomologiczne

Druga część porównania gatunków podrodziny Epichnopteriginae. Tym razem rodzaj Epichnopterix. Na pierwszy rzut oka motylki bardzo "koszówkowe", kudłate, malutkie, całe mniej lub bardziej czarne, nie do pomylenia z jakimkolwiek innym naszym rodzajem. Mówiąc o całej Europie to moim zdaniem wyglądają podobnie do rodzaju Reisseronia, jednak pomimo zbliżonego wyglądu skrzydeł morfologia nóg tutaj rozstrzyga sprawę, czyli obecność/brak epifizy, której Epichnopterix nie posiada. Jeszcze można by wspomnieć rodzaj Whittleia który jest też dość podobny jednak z bardzo ładnymi białymi plamami czym się odróżnia (choć jest jeden nowy gatunek Epichnopterix też z białymi plamami, ale to mniejsza o to).

Wszystkie gatunki omawianego rodzaju latają w dzień, w słońcu, często można je spotkać jak siedzą przed południem na wierzchołkach traw. Latają typowo, nisko nad ziemią ciągle rozbijając się o trawy. Koszyczki wszystkie mają bardzo podobne z trawkami przyczepionymi wzdłuż na całej długości ściśle do koszyczka, jednak od niego lekko dłuższymi, przy czym dwie-trzy trawki są dużo dłuższe i wystają wyraźnie poza koszyczek. Gąsienice zimują jednokrotnie.

U nas występuje E.plumella, E.sieboldi, E.ardua i E.heringi. Ostatniego zupełnie nie znam, nie wiem na jakiej podstawie został oznaczony, jednak ponoć zweryfikowany na podstawie czegoś co miało etykietę "Śląsk". Super. Ardua jest gatunkiem najmniejszym czym się wyróżnia od pozostałych, w Polsce znany z Karkonoszy i Sudetów.

Pozostaje plumella i sieboldi. Wielkościowo podobne, jednak ubarwienie jednak jest dość różne. Pierwszy niemal całkowicie jednostajnie czarny, drugi wyraźnie delikatniejszy, rozjaśniony bo łuski są rzadsze, z krawędziami skrzydeł jeszcze jaśniejszymi niż nasada.
Do tego dochodzi jeszcze podobny do plumella gatunek - E.kovacsi (ciekaw jestem czy faktycznie go u nas nie ma, czy tylko nie został poprawnie odróżniony).

Do odróżniania poszczególnych gatunków jest wykorzystywana morfologia łusek podkładowych zebranych na spomiędzy komórki środkowej, a wierzchołka przedniego skrzydła. W ten sposób grupę plumella-kovacsi-sieboldi można opisać w skrócie tak: pierwsze dwa są podobnie ciemno ubarwione jednak plumella ma łuski szerokie klasy 3-5, a kovacsi wąskie w dużej mierze włosowate klasy 1-3, zaś sieboldi ma podobne nieco węższe łuski klasy 1-2, ale odróżnia się wyraźnie od pozostałych opisaną wyżej barwą skrzydeł.

Na poniższych zdjęciach polskie plumella e.l. i sieboldi e.o. oraz włoska kovacsi e.l.

Kamilu czy koszyczki tych gatunków są na tyle inne (jak to widać na zdjęciach), że na ich podstawie można pokusić się o oznaczenie?

Nie. Budowa koszyczka jest zmienna i są one w znacznym stopniu do siebie podobne że nie można wnioskować o przynależności gatunkowej na jego podstawie. Napisałem o tym wyżej. Żeby to zobrazować trzeba by zrobić serię zdjęć każdego gatunku. Wyjątkiem jest ardua która z racji tego że jest małym gatunkiek to i ma mniejszy od pozostałych gatunków koszyczek.

Ok dziękuję. Ciekawie są te opisy morfologii, można sobie poczytać mimo, że człowiek nie jest nimi bezpośrednio zainteresowany.