Polskie Forum Entomologiczne

Od kilku dni włączają się i wyłączają kaloryfery, a to oznacza tylko jedno — temperatura spada poniżej +10°C — to już jesień. Coraz mniej gatunków lata, na wiele z nich trzeba będzie czekać do wiosny.
Dziś ważka, którą w tym roku na pewno można już zaliczyć do przeszłości — żagnica południowa Aeshna affinis — http://www.wazki.pl/wazki_aeshna_affinis.html. Znajdziemy tu 12 nowych zdjęć — w dziale biotop, a także zdjęcia ważek i w galerii. Zdjęcia wykonali: Piotr Cuber, Emilia Gaździcka, Mariusz Gwardjan, Andrzej Kucharski, Alicja Miszta i Krzysztof Przondziono.
Znowu wypada moje logo — więc wklejam.

Dalej jesiennie — żagnica jesienna Aeshna mixta — http://www.wazki.pl/wazki_aeshna_mixta.html. Przybyło 13 nowych zdjęć — rozbudowałam dział biotop, są także nowe zdjęcia ważek. Zdjęcia wykonali: Michał Kaczorowski, Andrzej Kucharski, Krzysztof Lewandowski i Katarzyna Przondziono.

Mimo, iż mamy właśnie „babie lato”, to jest już po pierwszych przymrozkach — przynajmniej w Katowicach. Wracamy zatem do tematu Ważki dużych miast — http://www.wazki.pl/miasta.html, a w jego ramach, w Katowicach — http://www.wazki.pl/katowice.html, możemy obejrzeć wyniki badań nowego stanowiska Zespół przyrodniczo–krajobrazowy Źródła Kłodnicy — http://www.wazki.pl/katowice_zrodla_klodnicy.html. Stanowisko badał Krzysztof Przondziono, a fotografie wykonała jego córka Katarzyna.

Jak w poprzednich latach, będę przeplatać raporty z obserwacji ważek na stanowiskach miejskich uzupełnieniami na stronach poświęconych gatunkom ważek. Dziś żagnica zielona Aeshna viridis — http://www.wazki.pl/wazki_aeshna_viridis.html. Przybyło 16 nowych zdjęć — rozbudowałam dział biotop, są także nowe zdjęcia ważek. Zdjęcia wykonali: Paweł Buczyński, João Matos da Costa, Julia Dobrzańska i Agnieszka Henel.

Wyniki obserwacji ważek w nowym mieście — w Radomiu — http://www.wazki.pl/radom.html. Pierwsze stanowisko, a właściwie skupisko stanowisk — Dolina rzeki Mlecznej w północnej części miasta — http://www.wazki.pl/radom_mleczna_1.html zostało opracowane przez Marka Miłkowskiego.

Kolejne nowe miasto — Chorzów — http://www.wazki.pl/chorzow.html i pierwsze z badanych na jego obszarze stanowisk — Zespół przyrodniczo–krajobrazowy Żabie Doły — http://www.wazki.pl/chorzow_zabie_doly.html opracowane przez zespół autorów: Bogusława Jankowska, Jakub Liberski, Alicja Miszta, Katarzyna Przondziono, Krzysztof Przondziono i Krzysztof Sokół.
Bardzo mnie cieszy, że temat Ważki dużych miast się rozwija i przyciąga coraz szersze grono osób. Bardzo dziękuję.

Wracamy do Katowic — http://www.wazki.pl/katowice.html, aby obejrzeć wyniki badań nowego skupiska stanowisk Źródła Potoku Leśnego — http://www.wazki.pl/katowice_zrodla_potoku_lesnego.html. Źródła badał Krzysztof Przondziono, a fotografie wykonała, jak zwykle, Katarzyna Przondziono. Stwierdzono tam 14 gatunków ważek.

Alicja Miszta przysłała list z prośbą o zamieszczenie go na stronie:
Koleżanki i Koledzy,
chciałabym do końca listopada zrobić sprawozdanie dla sekcji z tegorocznych obserwacji południowych ważek w Polsce. Bardzo proszę o nadsyłanie informacji, zarówno o stwierdzeniach gatunków wytypowanych do monitorowania (A.ephippiger, A.affinis, C.erythraea, O.albistylum, O.brunneum, O.coerulescens, S.fonscolombii, S.meridionale), jak i krótkich uwag czy gatunki potwierdzono na stanowiskach obserwowanych w latach 2009–2012. Jeżeli ktoś specjalnie poszukiwał wymienianych gatunków na siedliskach, które wydawały mu się typowe dla nich ale ich tam nie stwierdził to prosiłabym też o taką informację. Jak zwykle, proszę również o zasygnalizowanie, że ktoś w roku bieżącym nie mógł zrobić obserwacji na znanych sobie z lat poprzednich stanowiskach. Jeśli ktoś posyłał już do mnie dane na bieżąco, to proszę tylko napisać, że nie ma nowych obserwacji.
Dziękuję za pozytywny odzew, Alicja

Dziś dwa tematy:
Pierwszy - rozstrzygnięcie konkursu na najdalej na północ występująca ważkę południową. Wyniki właśnie nadesłał Wiacek Michalczuk, więc są jeszcze świeżutkie - szczegółowo o nich na stronie głównej http://www.wazki.pl oraz https://mapsengine.google.com/map/edit? ... er=0&hl=pl
Drugi temat to uzupełnienie danych na warszawskim stanowisku Zakole Wawerskie - http://www.wazki.pl/warszawa_zakole_wawerskie.html o 4 gatunki zarejestrowane w 2013 roku.

Drugie z kolei stanowisko — w Radomiu — http://www.wazki.pl/radom.html — opracowane przez Marka Miłkowskiego, który dotychczas odnotował tam 5 gatunków ważek — Stawy kolmatacyjne przy zbiorniku rekreacyjnym Borki — http://www.wazki.pl/radom_borki_kolmatacyjne.html. Interesujące, warto obejrzeć.

Znowu spotykamy się w Katowicach — http://www.wazki.pl/katowice.html, — tym razem nad Stawem Górnik na Giszowcu — http://www.wazki.pl/katowice_gornik_giszowiec.html, gdzie Krzysztof Przondziono zarejestrował 22 gatunki ważek. Zdjęcia zawdzięczamy Katarzynie Przondziono.

Następna wizyta w Chorzowie — http://www.wazki.pl/chorzow.html  i drugie z badanych na jego obszarze stanowisk — Dolina Górnika — http://www.wazki.pl/chorzow_dolina_gornika.html — ważki obserwowali: Alicja Miszta, Krzysztof Przondziono i Krzysztof Sokół i zarejestrowali tam 11 gatunków ważek. Zdjęcia zrobiła Katarzyna Przondziono.

Kolejne miasto konurbacji górnośląskiej — Siemianowice — http://www.wazki.pl/siemianowice.html, a w nim stanowisko Stawy Brysiowe — http://www.wazki.pl/siemianowice_brysiowe.html, gdzie Krzysztof Przondziono zarejestrował 12 gatunków ważek. Zdjęcia zawdzięczamy, jak zwykle Katarzynie Przondziono.

Na końcu działu Budowa ważki — http://www.wazki.pl/budowa.html pojawiła się nowa zakładka poświęcona samicom androchromatycznym. To ciekawy i bardzo długo przygotowywany temat. Główną trudność stanowiło zebranie zdjęć, co trwało ładnych kilka sezonów — a trzeba przyznać, że niektóre z pokazanych tu (17 gatunków) samic są naprawdę rzadkim rarytasem. Fotografie ważek wykonało wielu autorów wymienionych na stronie przy każdym zdjęciu, ale same samice androchromatyczne fotografował głównie Piotr Mikołajczuk, a poza nim Karol Frąckowiak, Bogusława Jankowska, Jarosław Wenta, Przemysław Żurawlew i ja. Nad poprawnością tekstu czuwał Paweł Buczyński, za co jestem mu bardzo wdzięczna.

Ponadto już dzisiaj zamieszczam nowy kalendarz na 2014 rok — http://www.wazki.pl/aktualizacje/WAZKI_ ... z_2014.pdf poświęcony tym razem zalotkom Leucorrhinia, jednocześnie
składam szanownym Czytelnikom życzenia wszystkiego najlepszego z okazji Świąt.
Zdjęcia zamieszczone w kalendarzu wykonali: Paweł Bednarek, Paweł Buczyński, Michał Kaczorowski, Elżbieta Lewandowska, Jakub Liberski, Piotr Mikołajczuk, Krzysztof Przondziono, Jarosław Wenta i ja.

Dzięki badaniom Alicji Miszta, ilość gatunków zaobserwowanych na stanowisku Załęska Hałda - http://www.wazki.pl/katowice_zaleska_halda.html w Katowicach - http://www.wazki.pl/katowice.html - powiększyła się o siedem.
Przypominam, że za niecałe 5 dni mija termin nadsyłania głosów na konkurs, na ważkę roku 2014. Głosowanie jest całkowicie bezpieczne i w żaden sposób nie wpływa na Twoje dalsze życie, więc nad czym myślisz?

Konkurs na ważkę roku 2014 ogłoszony na forum entomologicznym i stronie http://www.wazki.pl został rozstrzygnięty 31 grudnia 2013 r. — trzy pierwsze miejsca zajęły:
1. CROCOTHEMIS ERYTHRAEA
2. Anax parthenope
3. Aeshna cyanea
Wyniki i nazwiska najlepiej typujących osób znajdziemy na stronie Konkurs na ważkę roku 2014. - http://www.wazki.pl/2014_konkurs_wazka.html
Możemy tam pobrać plik pdf z wydanym z tej okazji kalendarzem o roboczym tytule TWARZĄ W TWARZ. Zdjęcia, których fragmenty wykorzystałam do kalendarza wykonali Paweł Bednarek, Bogusława Jankowska, Sylwia Dziadoń, Andrzej Kucharski, Piotr Mikołajczuk, Ewa Miłaczewska, Krzysztof Pakuła, Jan Tatur-Dytkowski i Piotr Zabłocki. Portrety ważek zamieszczonych na okładce wykonali: Michał Kaczorowski, Szymon Kubik i Przemysław Żurawlew.

Temat Ważki dużych miast — http://www.wazki.pl/miasta.html — poznamy kolejne miasto konurbacji górnośląskiej — Świętochłowice — http://www.wazki.pl/swietochlowice.html, a w nim stanowisko Stawy Zojra i Milicyjny — http://www.wazki.pl/swietochlowice_zojra_milicyjny.html, gdzie Krzysztof Przondziono zarejestrował 10 gatunków ważek. Zdjęcia zawdzięczamy, jak zwykle Katarzynie Przondziono.

Dzisiaj dr. Alicja Miszta nadesłała Sprawozdanie z monitoringu południowych gatunków ważek w Polsce za lata 2009–2013 - http://www.wazki.pl/Spraw_mon_pol_2009_13.pdf, które jako plik pdf można pobrać klikając w ten link.
Bardzo w imieniu Alicji dziękuję wszystkim, którzy swymi obserwacjami przyczynili się do budowy bazy danych. Jednocześnie przypominam, że badania przewidziane są na wiele jeszcze lat i wszelkie dane należy zbierać i przekazywać na adres: a.miszta@cdpgs.katowice.pl

Po 10 miesiącach przerwy wracamy do — Krakowa — http://www.wazki.pl/krakow.html, aby poznać niezwykle ciekawe stanowisko Kamieniołom Liban — http://www.wazki.pl/krakow_liban.html o bogatej historii, gdzie Marek Gryboś zaobserwował 10 gatunków ważek.

Znowu miasto konurbacji górnośląskiej — Świętochłowice — http://www.wazki.pl/swietochlowice.html, a w nim jeden z najczystszych akwenów w tym mieście — Staw Foryśka — http://www.wazki.pl/swietochlowice_foryska.html, gdzie Krzysztof Przondziono zaobserwował 9 gatunków ważek. Zdjęcia ze stanowiska wykonała Katarzyna Przondziono.

Trzecie już z kolei stanowisko w Radomiu — http://www.wazki.pl/radom.html — Dolina Kosówki — http://www.wazki.pl/radom_dolina_kosowki.html, opracowane przez Marka Miłkowskiego, który stwierdził tam 11 gatunków ważek. Raport swój opatrzył 14 zdjęciami z tego obszaru chronionego krajobrazu.

Dla odmiany dziś na stronie żagnicy torfowej Aeshna juncea — http://www.wazki.pl/wazki_aeshna_juncea.html wstawiłam 12 nowych zdjęć ważki i stanowisk, na których ją obserwowano. Zdjęcia wykonali Paweł Buczyński, Jarosław Wenta i ja.
Ponadto wymieniłam kilkanaście zdjęć i tablic poglądowych na stronie Budowa ważki — http://www.wazki.pl/budowa.html, poprawiając przede wszystkim ich jakość. Korzystałam przy tym z fotografii wielu autorów, których nazwiska są zamieszczone na stronie.
Po włączeniu strony koniecznie trzeba ją odświeżyć, alby te nowości zobaczyć.

Wracamy do tematu Ważki dużych miast — Siemianowice Śląskie — http://www.wazki.pl/siemianowice.html, a tam Staw w Parku Górnik — http://www.wazki.pl/siemianowice_park_gornik.html, nad którym Krzysztof Przondziono opisał 8 gatunków ważek, a jego opracowanie zdjęciami opatrzyła Katarzyna Przondziono.
Ponadto do ostatnio uzupełnianej do strony Budowa ważki — http://www.wazki.pl/budowa.html dołożyłam jeszcze jedno zdjęcie tyłu głowy szablaka, które zamieszczone jest jako piąte zdjęcie na stronie. Na fragmencie fotografii, autorstwa Jarosława Wenty, można zobaczyć ciekawy i unikalny system blokujący głowę w chwilach, gdy jej zwykła ruchliwość nie jest potrzebna.

Bardzo fajna fotka!

No właśnie, zupełnie zbaraniałam, jak zobaczyłam to zdjęcie Jarka Wenty - dosłownie w parę godzin po wstawieniu ostatniego uzupełnienia strony. Zdjęcie jak zdjęcie, przedstawia całą siedząca ważkę, zupełnie na pierwszy rzut oka zwyczajne. Ale jak je powiększyłam to akurat zobaczyłam na ekranie ten fragment. Pewnie na wielu zdjęciach ważki fotografowanej od tyłu (jeśli ma opuszczoną głowę) widać te wyrostki, tylko nie koniecznie tak wyraźnie. Niżej na stronie (przy szyi) dołożyłam jeszcze E.cyathigerum sfoconą przez Andrzeja Kucharskiego. Później przeglądałam więcej zdjęć Zygoptera i też były na nich takie wyrostki, może nie tak wyraźne. Tylko normalnie nie ogląda się takich powiększeń zdjęć.

Wydaje mi się, ze ten szablak jest jeszcze bardzo młody a później te elementy ciemnieją i zlewają się z tłem potylicy.

Najpewniej jest, jak mówisz. Przejrzałam wszystkie Anisoptera jakie mam i tylko u tego szablaka takie coś dobrze widać. U wszystkich innych nie tylko nie widać wyrostków, ale nawet "szyja" to termin mocno na wyrost...

Kolejne sprawozdanie z obserwacji na Górnym Śląsku — Chorzów — http://www.wazki.pl/chorzow.html, a tam Zespół stawów poprzemysłowych Amelung — http://www.wazki.pl/chorzow_amelung.html, piękne miejsce, gdzie Krzysztof Przondziono spotkał 11 gatunków ważek, a zdjęcia, jak zwykle, wykonała Katarzyna Przondziono.

Od dawna leżały u mnie „odłogiem” zdjęcia stanowisk charakterystycznych dla miedziopiersi północnej Somatochlora arctica — http://www.wazki.pl/wazki_somatochlora_arctica.html i wylinki tej ważki sfotografowane przez Annę Rychłą — a ponieważ to tylko trzy zdjęcia — spójrzmy jeszcze na Ophiogomphus cecilia — http://www.wazki.pl/wazki_ophiogomphus_cecilia.html sfotografowaną przez Jarosława Wentę w Beskidzie Niskim, czyli na wysoko położonym stanowisku. Ponadto na stronie S. cecilia przybyły zdjęcia stanowisk zrobione przez Pawła Buczyńskiego, Grzegorza Tończyka i Daniela Zwierzyńskiego.

Powrót do miast konurbacji górnośląskiej — dziś Świętochłowice — http://www.wazki.pl/swietochlowice.html, a tam zlokalizowany w północno–wschodniej części miasta, w dzielnicy Chropaczów — Lasek Chropaczowski — http://www.wazki.pl/swietochlowice_lase ... owski.html, gdzie Krzysztof i Katarzyna Przondziono zaobserwowali 8 gatunków ważek.

Już dość dawno nie odwiedzaliśmy Chorzowa — http://www.wazki.pl/chorzow.html, tym razem zobaczymy tam Staw Wojskowy — http://www.wazki.pl/chorzow_wojskowy.html, położony przy zachodniej granicy miasta — Krzysztof Przondziono z córką Katarzyną zarejestrowali nad tym stawem 8 gatunków ważek.
Poprzednią informację o aktualizacji strony przeczytało 221 osób, zimą rzadko było więcej niż 35 wejść — a to oznacza wiosenne wzmożenie zainteresowania ważkami !!!

Tym razem znowu Siemianowice Śląskie — http://www.wazki.pl/siemianowice.html, a tam opracowany przez Krzysztofa i obfotografowany przez Katarzynę Przondziono Staw Haldex — http://www.wazki.pl/siemianowice_haldex.html, nazwany tak od ciągle nad nim pracującego zakładu zajmującego się problemem odpadów kopalnianych. Nad stawem zarejestrowano dotąd 5 gatunków ważek.

Dwa dni temu minęła czwarta rocznica istnienia tej strony — ładny kawałek czasu.
Dla odmiany dziś kilka nowych zdjęć na starych stronkach. Na stronie Zachowania rozrodcze — http://www.wazki.pl/zachowania_rozrodcze.html przybyły 4 zdjęcia — para „mieszana” Sympetrum sanguineum/vulgatum (Krzysztof Przondziono), podwodne składanie jaj przez pałątki (Edward Busse) i składające w locie jaja na trawę Sympetrum sanguineum (Sylwia Dziadoń). Oprócz tego na stronie Enallagma cyathigerum — http://www.wazki.pl/wazki_enallagma_cyathigerum.html przybyło 7 zdjęć zrobionych przez Andrzeja Kucharskiego, Krzysztofa Przondziono i Jarosława Wentę.

Pora na kolejną wizytę w Świętochłowicach — http://www.wazki.pl/swietochlowice.html, odwiedzimy tam, położony we wschodniej części miasta, na granicy z Chorzowem, Staw Skałka — http://www.wazki.pl/swietochlowice_skalka.html, gdzie Krzysztof Przondziono zarejestrował 9 gatunków ważek, a jego córka Katarzyna opatrzyła to opracowanie zdjęciami stanowiska.

Ostatni raz w tym sezonie spotykamy się w Chorzowie — http://www.wazki.pl/chorzow.html, gdzie w centrum miasta — w Parku Róż — http://www.wazki.pl/chorzow_park_roz.html znajdują się dwa stawy — Mały i Duży Leopold, nad nimi Krzysztof Przondziono stwierdził 8 gatunków ważek, a zdjęcia stanowiska wykonała jego córka Katarzyna.

W ostatnich dniach czerwca ubiegłego roku w Kampinoskim Parku Narodowym odbyło się X Sympozjum Sekcji Odonatologicznej PTE. Uczestnicy liczyli podczas zajęć terenowych napotkane gatunki ważek. Uzyskane wyniki pozwoliły na dokonanie uzupełnienień strony Ważki Warszawy — http://www.wazki.pl/warszawa.html, a właściwie podstrony Mokre Łąki – Truskaw — http://www.wazki.pl/warszawa_laki_truskaw.html o 11 gatunków.
Z okazji zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy składam wszystkim Czytelnikom najserdeczniejsze życzenia spokoju, zdrowia i radości oraz ciekawych spotkań z Przyrodą.

Kolejna wizyta w Siemianowicach Śląskich — http://www.wazki.pl/siemianowice.html, gdzie zatrzymamy się nad Stawem Rzęsa — http://www.wazki.pl/siemianowice_rzesa.html, położonym na obszarze dawnej, od lat pięćdziesiątych XX w. nieczynnej piaskowni. Nad tym zrewitalizowanym stawem Krzysztof Przondziono zarejestrował 16 gatunków ważek, a Katarzyna Przondziono wykonała dokumentację fotograficzną.

Dziś kolejny raz spotykamy się w Świętochłowicach — http://www.wazki.pl/swietochlowice.html nad Stawami Zacisze (Magiera) i Matylda — http://www.wazki.pl/swietochlowice_matylda_magiera.html, gdzie Krzysztof Przondziono zarejestrował 13 gatunków ważek, a jego córka Katarzyna opatrzyła to opracowanie swoimi zdjęciami.

Ostatnie już przed nowym sezonem spotkanie w Siemianowicach — http://www.wazki.pl/siemianowice.html nad nie do końca szczęśliwie „zrewitalizowanym” Stawem Remiza — http://www.wazki.pl/siemianowice_remiza.html — Krzysztof Przondziono stwierdził na tym stanowisku 10 gatunków ważek, zaś zdjęcia wykonała Katarzyna Przondziono.

Tym razem naprawdę ostatnie sprawozdanie z ubiegłorocznych obserwacji — Świętochłowice — http://www.wazki.pl/swietochlowice.html, a tam położony w północno–wschodniej części miasta Staw Wąwóz — http://www.wazki.pl/swietochlowice_wawoz.html, gdzie duet — ojciec i córka — Krzysztof i Katarzyna Przondziono zaobserwowali zaledwie 6 gatunków ważek. A za tydzień już podsumowanie wyników prac.

Pora na podsumowanie obserwacji prowadzonych w miastach w latach 2010–2013 — http://www.wazki.pl/miasta_podsumowanie_2010_2013.html — łącznie od 2010 roku przebadano 75 stanowisk w 10 miastach, znajdując na nich 54 gatunki ważek.

Fajnie to zostało zarysowane - że liczba gatunków rzędu 30-40 jest absolutnie standardowa (może pomijając góry). Też i w miastach. Czytając różne opracowania faunistyczne można odnieść wrażenie, że jeżeli liczba gatunków przekracza połowę ogółu polskich gatunków - wskazuje się niejako "tradycyjnie" na bogactwo gatunkowe (niezależnie czy to jest powiedzmy 43 czy 53). To jest oczywiście odległe od rzeczywistości. Dużo gatunków zaczyna w mojej ocenie od ponad 50. Takie 35-40 gatunków to można uchwycić czasem na tylko jednym stanowisku. Nad pewną żwirownią z różnorodną mozaiką siedlisk - udało mi się zaobserwować aż 43 gatunki, chociaż już nie pamiętam ile z tego było z rozwojem - jak mnie pamięć nie myli to ponad 30.

Dla przykładu - na "moim" terenie, obserwowałem 61 gatunków i to w niewielkim kwadracie: 23 x 11km. Gdybym odjął od tego tylko Coenagrion lunulatum, to kwadrat ten miałby wymiary zaledwie 10 x 8km. Rozwoju larwalnego nie potwierdziłem u 4 z tych wszystkich gatunków. Biorąc pod uwagę taką małą powierzchnie - to nie wiem czy przypadkiem ten wynik nie miażdży każdego miejsca w Polsce, opisanego w literaturze Dodatkowo na terenie tym, ze względów zoogeograficznych i siedliskowych - spodziewać się można jeszcze 3 nowych gatunków.

Warto też zaznaczyć, że różnorodność ważek jeszcze przed antropopresją - musiała być w Polsce zgoła niższa. Nasze przekształcenia środowiska właśnie zwiększyły tą różnorodność (głównie w skali lokalnej) - człowiek stworzył prawdziwe mnóstwo biotopów, które odpowiadają za obecny sukces wielu gatunków. Duża liczba gatunków, to (zwłaszcza w skali lokalnej) - niekoniecznie coś, nad czym od razu mamy się zachwycać. Przykładowo zdecydowanie cenniejszym jest jakiś duży kompleks leśny z torfowiskami i względnie niską liczbą gatunków, zdominowaną przez tyrfofile/tyrfobionty, niż obszar przekształcony zdominowany przez eurytopy, południowce i z nielicznymi tyrfofilami.

Piotrze, obserwować można mnóstwo gatunków na małej przestrzeni. Znasz moje oczko wodne - ma powierzchnię nie większą niż 15 metrów kwadratowych - fotografowałam nad nim 24 gatunki ważek, z czego połowa składała w nim jaja a około 10 gatunków przeobrażało się nad nim. Ty w okolicy masz wody płynące i stojące o bardzo różnym charakterze i sporo bagien też o zróżnicowanym charakterze, i to urozmaicenie akwenów ma największe znaczenie dla ilości gatunków.
Jeśli masz u siebie C. lunulatum, bądź tak miły i podeślij jakieś materiały.

W zeszłym tygodniu zakończone podsumowaniem zostało publikowanie danych ze stanowisk w dużych miastach. Chciałabym zachęcić do zbierania takich danych w obecnym sezonie i na przyszłość. Nie wymagam wiele. Wystarczy kilka (najlepiej parzysta ilość) zdjęć danego stanowiska z podaniem krótkiego jednozdaniowego tekstu, co na którym zdjęciu widać - nawet tylko: „widok na staw z południowego brzegu”. Mapkę i zdjęcie satelitarne przygotuje Krzysztof Przondziono, bo ma w tym dużą wprawę. Wystarczy podać lokalizację obiektu na dowolnej mapce, lub opisowo - „staw X w okolicy skrzyżowania ulic...”. Całą resztę mogę sama znaleźć w internecie lub książkach. Natomiast jeśli poświęcicie chwilę na opisanie ciekawostek o mieście lub badanym stanowisku to wspaniale! Dla mnie wystarczy kilka zdjęć i spis napotkanych ważek z krótkim opisem ich zachowań - jak to zrobić? - tak jak na dotychczas opracowanych stronach i wcale nie w tabelkach (bo to może być trudno zrobić) tylko w formie prostej notatki. W przypadku osób, które nigdy takich danych nie zbierały i nie są mi już znane, wymagam również zdjęć ważek celem sprawdzenia poprawności oznaczenia. Nie muszą to być zdjęcia doskonałe, bo nie będą one publikowane - wystarczy, że widać na nich ważkę. Aby zarejestrować gatunki występujące na stanowisku trzeba tam pójść kilka razy w sezonie (od wiosny do jesiennych przymrozków) w ciepły, słoneczny dzień, a więc wtedy, kiedy taki spacer jest przyjemnością.

Dziś dokładam tylko 2 zdjęcia (Andrzeja Kucharskiego i Antoniego W. Wysowskiego) na stronie Cordulia aenea - http://www.wazki.pl/wazki_cordulia_aenea.html i jedno zdjęcie twarzy Epitheca bimaculata - http://www.wazki.pl/wazki_epitheca_bimaculata.html zrobione przez Piotra Mikołajczuka. Pamiętajcie o odświeżeniu stron!

C. lunulatum to miałem niestety tylko jednego samca na jednym ze stanowisk C. armatum.

Wkładam logo, bo znowu wypadło.

Dziś pięć fotografii husarza władcy Anax imperator — http://www.wazki.pl/wazki_anax_imperator.html, dwa zdjęcia narządów analnych i płciowych samicy i samca, autorstwa Andrzeja Kucharskiego oraz dwa zdjęcia wylinek zrobione przeze mnie. Piąte zdjęcie — znajduje się na stronie Etapy życia ważki — http://www.wazki.pl/etapy_zycia.html i przedstawia husarza w sieci pajęczej.

Tylko 4 fotografie ważki płaskobrzuchej Libellula depressa — http://www.wazki.pl/wazki_libellula_depressa.html, ale za to piękne zdjęcie androchromatycznej samicy składającej jaja, zrobione przez Karola Frąckowiaka oraz trzy zdjęcia młodych osobników, napotkanych przez Pawła Niemca jeszcze w 2009 roku. Na stronie Etapy życia ważki — http://www.wazki.pl/etapy_zycia.html,  na samym końcu wstawiłam też jedno zdjęcie łunicy czerwonej Pyrrhosoma nymphula „w sidłach” rosiczki okrągłolistnej, zrobione przez Michała Wolnego, a wypatrzone na doskonałym blogu Z notatnika przyrodnika — muzealnika — http://www.dzialprzyrody.blogspot.com/, którego autorami są nasi koledzy Michał Wolny i Piotr Zabłocki z Opola.
Za tydzień — 19 czerwca wybieram się na XI Sympozjum Sekcji Odonatologicznej PTE do Dubiecka — tak więc spotkamy się najwcześniej dopiero za dwa tygodnie, jak tylko będzie gotowe sprawozdanie z tego wyjazdu.

Sympozjum było bardzo bogate w referaty, ponadto część wycieczkowa też była pełna atrakcji — stąd sprawozdanie zajęło mi trochę czasu. Uczestnicy udostępnili mi w sumie sporo ponad 600 zdjęć i trzeba było to wszystko przejrzeć i wybrać najważniejsze. A tylu zdjęć naprawdę szkoda...
Sprawozdanie z XI Sympozjum Sekcji Odonatologicznej PTE w Dubiecku w dniach 19–22 czerwca 2014 r. wreszcie jest! - http://www.wazki.pl/sympozjum_dubiecko.html
Wszystkim Kolegom, którzy mieli swój wkład w dokumentowanie serdecznie dziękuję.

Dziś kilka fotografii szklarnika górskiego Cordulegaster bidentata — http://www.wazki.pl/wazki_cordulegaster_bidentata.html, 4 zdjęcia samicy zrobione przez Jarosława Wentę jeszcze w ubiegłym roku. Dwa zdjęcia narządów płciowych samca — autorstwa Pawła Buczyńskiego i mojego oraz 4 zdjęcia larw — Andrzeja Kucharskiego wszystkie „pstryknięte” podczas ostatniego Sympozjum.

Następne wiadomości z południa Polski. Na nowym, jednym z najbardziej wysuniętych na południe stanowisk zalotki białoczelnej Leucorrhinia albifrons - http://www.wazki.pl/wazki_leucorrhinia_albifrons.html koło Leska zdjęcia wykonał Andrzej Kucharski. Przybyło też osiem zdjęć stanowisk typowych dla tej zalotki.

Znowu wyskoczyła ikonka

Spotykamy się po miesięcznej przerwie, którą przeznaczyłam na opracowanie nowego tematu. Ale o tym dopiero na początku września. Aby wszystko dobrze działało, jestem zmuszona dziś wstawić wszystkie wykonane w „międzyczasie” uzupełnienia stron. I tak na stronach przybyły:
Aeshna juncea — http://www.wazki.pl/wazki_aeshna_juncea.html — 3 zdjęcia Macieja Górki — zachowania rozrodcze,
Anax imperator — http://www.wazki.pl/wazki_anax_imperator.html — 2 zdjęcia Michała Wolnego — teneralna samica,
Anax parthenope — http://www.wazki.pl/wazki_anax_parthenope.html — 1 zdjęcie Andrzeja Kucharskiego — młoda samica,
Crocothemis erythraea — http://www.wazki.pl/wazki_crocothemis_erythraea.html — 3 zdjęcia Krzysztofa Przondziono (samica) i 1 zdjęcie Andrzeja Kucharskiego z sympozjum,
Lestes barbarus — http://www.wazki.pl/wazki_lestes_barbarus.html — 1 zdjęcie Marka Miłkowskiego — młoda samica,
Orthetrum albistylum — http://www.wazki.pl/wazki_orthetrum_albistylum.html — 1 zdjęcie Łukasza Lisa — teneralny samiec,
Orthetrum cancellatum — http://www.wazki.pl/wazki_orthetrum_cancellatum.html — 1 zdjęcie Andrzeja Kucharskiego — składanie jaj,
Sympetrum pedemontanum — http://www.wazki.pl/wazki_sympetrum_pedemontanum.html — 3 zdjęcia Tomasza Olbrychta — z Tylawy koło Barwinka,
Zachowania rozrodcze — http://www.wazki.pl/zachowania_rozrodcze.html — 1 zdjęcie Jakuba Liberskiego — mezaliansik dubia/albifrons.
W sumie 17 zdjęć, jest co oglądać, a nie sposób pokazywać je, jako aktualizacje pojedynczych stron.

Wprowadziłam na stronie - http://www.wazki.pl dość żmudne, czasochłonne zmiany. Dotychczasowy, prowadzący donikąd klawisz „Biotopy” w menu głównym został zastąpiony klawiszem „Odonatrix” — na wszystkich 255 podstronkach — tak, tak — tego jest już tyle!
Powstaje tu oficjalna strona czasopisma - http://www.wazki.pl/odonatrix.html , jest jeszcze w budowie, a jej ostateczną formę poznamy niedługo. Stało się to za namową i z pomocą Pawła Buczyńskiego — redaktora naczelnego czasopisma, który opatrzył stronę wstępem, skąd dowiadujemy się między innymi, że Odonatrix podobnie, jak Kopernik — żeby zacytować „Seksmisję” — jest kobietą.
Czytelnikom ułatwi to dotarcie do  artykułów i notatek zamieszczonych w „Odonatrix”, również do spisów innych publikacji — polskich i o polskich ważkach — od 2004 roku. Tymczasem strona jest w budowie, powstały spisy artykułów dotyczących poszczególnych gatunków, do których można wejść także klikając w ikonki umieszczone na ich stronach. Całość będzie stale aktualizowana, wszystko zaś tak polinkowane, aby było wygodnie korzystać. W planie są indeksy problemowe.
Zachęcam też do prenumeraty, która kosztuje tylko 28 zł rocznie razem z kosztami wysyłki na terenie kraju.
U W A G A: CAŁA STRONA ZOSTAŁA PRZEŁADOWANA W DNIU DZISIEJSZYM — JEŚLI W GÓRNYM RZĘDZIE MENU GŁÓWNEGO NA KAŻDEJ PODSTRONIE KLAWISZ TRZECI OD PRAWEJ NIE ZAWIERA NAPISU Odonatrix, PROSZĘ ODŚWIEŻYĆ STRONĘ.
Proszę uwagi w sprawie działania strony przesyłać na adres, który uaktywni się po kliknięciu w kopertkę

Na stronach „Odonatrix” - http://www.wazki.pl/odonatrix.html - dzięki tłumaczeniom Edyty Buczyńskiej pojawia się coraz więcej tekstów anglojęzycznych.

Rozpoczynamy zamieszczanie sprawozdań z obserwacji ważek prowadzonych w dużych miastach. Dziś Radom - http://www.wazki.pl/radom.html, a w nim Zalew Borki - http://www.wazki.pl/radom_borki.html, nad którym Marek Miłkowski zaobserwował w 2014 roku dziewięć gatunków ważek.

Mariusz Gwardjan z Kielc — http://www.wazki.pl/kielce.html, uzupełnił obserwacje z poprzednich lat — na stanowisku w kamieniołomie Kadzielnia — http://www.wazki.pl/kielce_kadzielnia.html przybyły 3 ważki, na obszarze piaskowni Wietrznia — http://www.wazki.pl/kielce_wietrznia.html 2 gatunki, nad osadnikami elektrociepłowni na Gruchawce — http://www.wazki.pl/kielce_gruchawka.html — 1 gatunek, w piaskowni na Stawkach — http://www.wazki.pl/kielce_stawki.html — 2 ważki, na stanowisku Szydłówek — http://www.wazki.pl/kielce_szydlowek.html, nad jeziorem zaporowym przybyły 3 gatunki, a w nieczynnej piaskowni Mójcza — http://www.wazki.pl/kielce_mojcza.html tylko jeden.

Tym razem Warszawa — http://www.wazki.pl/warszawa.html, a dokładniej Praga Południe. Znajduje się tu jeden z najpiękniejszych parków warszawskich — duży, bo o powierzchni około 55 hektarów — Park Skaryszewski — http://www.wazki.pl/warszawa_park_skaryszewski.html i przyległe do niego Kamionkowskie Błonia Elekcyjne. Cały ten obszar przeznaczony jest po stu latach od założenia do rewitalizacji. Uświadomienie zawczasu wartości przyrodniczych ma na celu zapobieżenie dewastacji najcenniejszych stanowisk, która spotkała wiele polskich parków. W roku 2014 zespół, liczący 35 osób, koordynowany przez prof. dr hab. Macieja Luniaka z Muzeum i Instytutu Zoologii PAN, podjął się nieodpłatnej inwentaryzacji fauny i flory parku. Chodzi o to, aby zwrócić uwagę na wyjątkowe bogactwo przyrodnicze, zanim prace zostaną rozpoczęte i móc porównać wyniki tych obserwacji ze stanem po rekultywacji. W skład tego zespołu weszliśmy oboje z Michałem Kaczorowskim, mając za zadanie rejestrację występujących tam gatunków ważek.

Po moim ulubionym warszawskim Parku Skaryszewskim przykład parku Stary Ogród — http://www.wazki.pl/radom_stary_ogrod.html w Radomiu — http://www.wazki.pl/radom.html — w opracowaniu Marka Miłkowskiego. Istotny przykład tego, co można zrobić, żeby ciężko zapracować na unijne pieniądze. Bardzo bolesny przykład.

Niestety taka tendencja jest chyba wszędzie... Podkrakowski Przylasek Rusiecki - spokojne miejsce ze stawami pełnymi ważek i ptaków ma się zmienić w SPA  
http://www.krakow.pl/krakow_-_nowa_huta ... i_spa.html
I jakoś trudno mi uwierzyć w "minimalną ingerencję" jak chcą regulować linie brzegowe...

Nie jestem „zwariowanym ekologiem”. Wiem, ze miasto MUSI kierować się innymi prawami niż wieś. Nie rozpaczałam nad wycinką wierzb i krzaków nad Wisłą w Warszawie, bo miasto MA BYĆ BEZPIECZNE, bo Wisła ma być miejscem wypoczynku dla mieszkańców. Tymczasem obszary te stały się zacisznym miejscem dla ludzi, z którymi większość z nas nie lubi mieć do czynienia, a krzaki to nie jest dobre miejsce dla ludzi, dla których należy szukać innych rozwiązań. Gnieżdżące się tam przed wycinką ptaki natomiast w następnym sezonie znajdą same inne miejsca na gniazda.
Wyrażam zgodę na wycinkę klonów jesionolistnych wsadzonych w naszych miastach po wojnie. Są to drzewa w naszym obszarze obce, sprowadzone, bo szybko rosną – niestety też szybko się starzeją. Dziś ich konary łamią się przy każdej wichurze, czy gwałtownych opadach śniegu, nadmiernie też zacieniają okna mieszkań domów, koło których zostały zbyt blisko posadzone. Znam ludzi z ulicy Odyńca w Warszawie, którym po wycięciu drzew gwałtownie spadły rachunki za prąd, nareszcie przestali palić lampy w dzień. Akceptuję wycinkę drzew niebezpiecznie uszkodzonych. Ale w starych parkach nie wolno wycinać wszystkiego jak leci, tylko dlatego, żeby przywrócić im wygląd sprzed 100 lat. Efekt jest taki jak z twarzami dawniej pięknych aktorek po dziesiątkach operacji plastycznych – ani urody, ani wdzięku.

Tradycyjnie — już po raz szósty — ogłaszam konkurs na ważkę roku 2015.
Zasady są takie same jak w ubiegłych latach z tym, że nie będę indywidualnie o konkursie przypominać — tak więc, kto chce się bawić niech najlepiej zrobi to od razu.
Przysyłamy do mnie na adres ewa.milaczewska@gmail.com nazwy trzech ważek, które najbardziej lubimy. W temacie listu proszę napisać słowo konkurs, co bardzo ułatwi mi życie.
Ważna jest kolejność — ważka na pierwszym miejscu otrzyma aż 4 punkty (dla podkreślenia jej pierwszorzędności), ta na drugim – 2, ostatnia – 1.
Termin: do ostatniego dnia grudnia 2014 r., ale bardzo proszę TYLKO DO POŁUDNIA.
Wyniki: pierwsze dni stycznia 2015. Życzę dobrej zabawy!

Ponadto zobaczymy dziś kolejne stanowisko z Katowic — http://www.wazki.pl/katowice.html, jest to Bolina II — http://www.wazki.pl/katowice_bolina_II.html — opracowanie, jak zwykle z tego obszaru, przygotował Krzysztof Przondziono.

Nowy „firmowy” kalendarz dla wszystkich Czytelników wraz z najlepszymi życzeniami z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku.
Tym razem cały kalendarz poświęcony jest larwom i wylinkom ważek.
Zdjęcia zamieszczone w kalendarzu wykonali: Paweł Buczyński, Andrzej Kucharski, Jakub Liberski i Piotr Mikołajczuk.
Tu można pobrać go w formie pliku pdf — http://www.wazki.pl/aktualizacje/WAZKI_ ... z_2015.pdf. Celowo nie zamieszczam obrazka, aby automat nie zamienił mojego logo "ważki" na zdjęcie kalendarza.

Dziś także nowe miasto konurbacji górnośląskiej Ruda Śląska — http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html a tam pierwsze ze zbadanych stanowisk — Gródek na granicy dzielnic Kochłowice — Bykowina — http://www.wazki.pl/ruda_slaska_kochlowice.html. Opracowanie wykonał Krzysztof Przondziono.

Konkurs na ważkę roku 2015 ogłoszony na forum entomologicznym i stronie www.wazki.pl został rozstrzygnięty 31 grudnia 2014 r. — trzy pierwsze miejsca zajęły:

1. CROCOTHEMIS ERYTHRAEA
2. Nehalennia speciosa
3. Aeshna viridis

Na stronie Konkurs na ważkę roku 2015 - http://www.wazki.pl/2015_konkurs_wazka.html znajdziemy wyniki konkursu i nazwisko zwycięzcy.
Klikając w link możemy pobrać kalendarz - http://www.wazki.pl/aktualizacje/forum_2015.pdf wydany z okazji konkursu. Zdjęcia ważek znajdujących się na 12 pierwszych lokatach wykonali Szymon Kubik, Jakub Liberski, João Matos da Costa, Piotr Mikołajczuk, Ewa Miłaczewska, Krzysztof Przondziono, Krzysztof Szpiech, Jarosław Wenta i Przemysław Żurawlew.
Serdecznie dziękuję za udział w konkursie i gratuluję zwycięzcy, którym w tym roku jest Paweł Buczyński.

Przykro mi Ewo, ale na stronie konkursu jest błąd: cytuję "Crocothemis erthraea jako jedyny na pierwszym miejscu postawił i tym samym zwycięzcą konkursu został  Paweł Buczyński"
Ja również postawiłem na Crocothemis erthraea na pierwszym miejscu. Mail wysłałem dziś o 11:52. Czyżby nie dotarł?
Ela zagłosowała na pierwszym miejscu na Leucorrhinia albifrons ja natomiast na tą ważkę na miejscu 3 co daje łącznie 5 pkt, a jej wcale nie ma na liście typowanych.
Pozdrawiamy Krzysztof i Ela

Prosiłam o przesyłanie listów na adres ewa.milaczewska@gmail.com a nie na adres ważki.ewa@gmail.com
Ma to swój głęboki sens, bo na ten drugi adres listy przychodzą często z opóźnieniem. Tak było i tym razem. Wasz list dostałam po czasie, czyli u 14.27.
Nie zmieniło to lokalizacji Crocothemis erythraea, a jedynie vicezwycięstwo Krzysztofa. Co do innych gatunków nawet nie chce mi się przeliczać. Nie jesteście jedynymi osobami, których głos otrzymałam po czasie... a prosiłam, żeby zrobić to najlepiej od razu.
W terminie głosowało zaledwie 7 osób (łącznie ze mną), co stawia pod znakiem zapytania sensowność prowadzenia tej zabawy w latach przyszłych. Pierwszy raz zrobił to Jacek Wendzonka, przez następne pięć lat bawiłam się w to ja,  może Wy przejęlibyście pałeczkę po mnie. Publikowanie wyników mogłoby się odbywać na Waszej stronie i na forum. Byłabym wdzięczna.
Ewa Miłaczewska

Wracamy do tematu Ważki dużych miast - http://www.wazki.pl/miasta.html, dziś odwiedzimy Radom - http://www.wazki.pl/radom.html, by tam zapoznać się z niewielkim oczkiem wodnym w osiedlu Michałów - http://www.wazki.pl/radom_michalow.html. W 2014 roku Marek Miłkowski zaobserwował tam siedem gatunków ważek.

Nadal zajmujemy się tematem Ważki dużych miast - http://www.wazki.pl/miasta.html. Zobaczymy drugie już stanowisko w Rudzie Śląskiej - http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html, jest to zbiornik o dźwięcznej nazwie Smrodlok - http://www.wazki.pl/ruda_slaska_smrodlok.html. W 2014 roku Krzysztof Przondziono stwierdził tam dziesięć gatunków ważek.

Przypominam też, że Alicja Miszta ciągle zbiera dane dotyczące występowania ważek południowych w Polsce. Prosimy przesyłać do niej dane z 2014 roku na adres a.miszta@cdpgs.katowice.pl. Szczegóły znajdziemy w linkach podanych na mojej stronie http://www.wazki.pl w dziale OGŁOSZENIA na dole strony głównej.

Obiecywałam, że już nie będę zawiadamiać o aktualizacjach na stronkach gatunków, ale tymczasem dostałam kilka zdjęć, zdjęcia fajne, więc zawiadamiam, tak więc wstawiłam uzupełnienia na stronach gadziogłówek. Na stronie Gomphus flavipes - http://www.wazki.pl/wazki_gomphus_flavipes.html przybyły 2 zdjęcia narządów płciowych samca oraz zdjęcie tułowia i skrzydeł samca, natomiast na stronie Gomphus vulgatissimus - http://www.wazki.pl/wazki_gomphus_vulgatissimus.html znajdziemy nowe zdjęcie głowy i samicy. Zdjęcia te zrobiła na warszawskiej Białołęce Teresa Stolarczyk.

Kolejne stanowisko w Rudzie Śląskiej - http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html znajduje się w Lasach Panewnickich, gdzie występuje szereg stawów wzdłuż dopływu Kłodnicy. Nad dwoma pierwszymi od zachodu znajduje się Ośrodek Przystań i Stowarzyszenie Wędkarskie „Karp” - http://www.wazki.pl/ruda_slaska_karp.html zaobserwowano tu 17 gatunków ważek. Alicja Miszta i Piotr Cuber prowadzili obserwacje w sierpniu 2011 roku, natomiast w roku 2014 ważki obserwowali Alicja Miszta i Piotr Cuber, Alicja Miszta i Bogusława Jankowska oraz Krzysztof Przondziono.

Dziś poznamy ciekawe stanowisko w Radomiu — http://www.wazki.pl/radom.html, jest to użytek ekologiczny Bagno — http://www.wazki.pl/radom_uzytek_bagno.html znajdujący się w północno–wschodniej części miasta. W 2013 roku prowadzono tu inwentaryzację między innymi ważek, wówczas Sylwia Goraj zarejestrowała tu 7 gatunków, w roku 2014 Marek Miłkowski obecność części tych gatunków potwierdził, a listę występujących tu ważek poszerzył o następne siedem gatunków.

W Rudzie Śląskiej - http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html, nieco na wschód od opisanego dwa tygodnie temu stanowiska znajdują się trzy Stawy Stowarzyszenia Wędkarskiego „Lin” w Lasach Panewnickich - http://www.wazki.pl/ruda_slaska_lin.html, gdzie zaobserwowano 13 gatunków ważek. W sierpniu 2011 roku oraz w całym sezonie roku 2014 ważki obserwowali Alicja Miszta, Piotr Cuber, Bogusława Jankowska i Krzysztof Przondziono.

Pozostajemy w Rudzie Śląskiej - http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html, tuż obok poprzednich dwóch stanowisk znajduje się ciekawe zapadlisko - http://www.wazki.pl/ruda_slaska_zapadli ... owice.html będące prawdopodobnie miejscem rozrodu spotykanych na okolicznych stanowiskach ważek, zaobserwowano tam 27 gatunków ważek. W latach 2008 i 2011 ważki na zapadlisku obserwowali Alicja Miszta, Piotr Cuber i Jakub Liberski.

Czarny Staw i zapadlisko - http://www.wazki.pl/ruda_slaska_czarny_staw.html - powstałe wskutek działalności kopalni węgla kamiennego Śląsk to kolejne stanowisko w Rudzie Śląskiej - http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html, obserwacje prowadzili tam w latach 2011 i 2014 Piotr Cuber, Bogusława Jankowska, Alicja Miszta i Krzysztof Przondziono rejestrując tam 21 gatunków ważek.

Oprócz obserwacji prowadzonych na nowych stanowiskach, Marek Miłkowski z Radomia - http://www.wazki.pl/radom.html rejestrował również ważki na stanowiskach opisanych w ubiegłym roku. I tak: nad rzeką Mleczną — http://www.wazki.pl/radom_mleczna.html spotkał 3 nowe gatunki, nad stawami kolomatacyjnymi przy zbiorniku Borki — http://www.wazki.pl/radom_borki_kolmatacyjne.html znalazł 2 nowe gatunki, a w dolinie Kosówki — http://www.wazki.pl/radom_dolina_kosowki.html — 1 niewidzianą tam dotąd ważkę.

Staw bez nazwy — http://www.wazki.pl/ruda_slaska_staw_bez_nazwy.html znajduje się na skraju Lasów Panewnickich na samej granicy Rudy Śląskiej — http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html z katowickim osiedlem Kokociniec — Krzysztof Przondziono stwierdził tam w roku 2014 występowanie 12 gatunków ważek.

Tym razem Warszawa — http://www.wazki.pl/warszawa.html, a w Warszawie na prawym brzegu Wisły, na północnym skraju miasta, w dzielnicy Białołęka — http://www.wazki.pl/warszawa_bialoleka.html cieniutki kanałek melioracyjny koło osiedla Derby. Tam Teresa Stolarczyk obserwowała wprawdzie tylko cztery gatunki ważek, ale za to obie gadziogłówki, co już jest warte wzmianki.

Od kilku dni mamy wiosnę i to nie tylko kalendarzową, ale wreszcie ciepłą, radosną i pełną słońca — choć w sam pierwszy dzień wiosny zaćmionego — w dodatku właśnie mija równiutkie pięć lat od powstania tej strony i jest to dostatecznie wiele powodów do całkowitego nieróbstwa — tak więc dziś aktualizacji nie będzie.

Wracamy do Rudy Śląskiej — http://www.wazki.pl/ruda_slaska.html, tym razem w północno–zachodniej części miasta obejrzymy stanowisko Staw Glombik — http://www.wazki.pl/ruda_slaska_glombik.html, gdzie Krzysztof Przondziono latem 2014 roku zarejestrował 8 gatunków ważek.
Z okazji zbliżających się Świąt składam wszystkim Czytelnikom najserdeczniejsze życzenia spokoju, zdrowia i radości oraz ciekawych spotkań z Przyrodą.

Dzisiaj pewna odmiana — postanowiłam powoli, acz systematycznie, uzupełniać strony gatunków ważek o zdjęcia charakterystycznych miejsc, w których ważki te obserwowano. Na początek dwa gatunki wiosennych Aeshnidae czyli Aeshna isoceles (5 nowych zdjęć) — http://www.wazki.pl/wazki_aeshna_isoceles.html i Brachytron pratense (7 nowych fotografii) — http://www.wazki.pl/wazki_brachytron_pratense.html.

Dziś dowiemy się jakie ważki napotkał Krzysztof Przondziono nad rzeką Przemszą — http://www.wazki.pl/przemsza.html, na odcinku od Dąbrowy Górniczej, poprzez Będzin, Sosnowiec po „Trójkąt Trzech Cesarzy” w Mysłowicach. To już ostatnie z otrzymanych w sezonie zimowym opisów obserwacji w miastach. Wkrótce przygotuję niewielkie podsumowanie, możemy też zaczynać zbierać nowe materiały — do czego serdecznie zachęcam.