Trzmiele VIII 2012 do oznaczenia

[Bartek Pacuk]

Proszę o weryfikację moich typów i sugestie co do pozostałych osobników, których mimo prób nie udało mi się przypasować do któregoś z gatunków (a strzelać zupełnie w ciemno nie chcę). Data zrobienia zdjęcia w nazwie każdego z plików, wszystkie zdjęcia zrobione w Bydgoszczy. Trzmiele fotografowane w moczówce po zrobieniu zdjęć zostały wypuszczone.
24.08.12 a-d ten sam osobnik
B. pascuorum 24.08.12 a-c ten sam osobnik
28.08.12 a, b ten sam osobnik
B. pascuorum 28.08.12 a-d nie pamiętam dokładnie, mogą być różne osobniki na poszczególnych zdjęciach

[Brachytron]

Wszystko pascuorum.

[Bartek Pacuk]

Wszystko pascuorum.

A jednak...Pierwszego nawet o to podejrzewałem, ale ten na nawłoci do niczego mi nie pasował. Dzięki serdeczne Jacku
Mam jeszcze 10 trzmieli z 21.08.12, więc wrzucę je tu od razu do weryfikacji. Tak jak poprzednie, te również z Bydgoszczy. Każde zdjęcie oznaczone kolejnym numerkiem to ten sam osobnik (tylko przy jedynce nie jestem pewien, bo mogły się tam ze 2 os. zaplątać). Pod spodem moje typy:
1. B. pascuorum
2. B. lapidarius (?)
3. B. campestris
4. B. campestris
5. B. terrestris group (dalej nie dam rady)
6. B. pascuorum
7. B. bohemicus
8. B. terrestris group
9. B. bohemicus
10. B. lapidarius (?)

[Bartek Pacuk]

I ciąg dalszy, bo całość nie weszła w jednym poście

[Bartek Pacuk]

Przypomnę się w kwestii weryfikacji moich trzmieli, bo już zdążyły przepaść w czeluściach forum. Da się z tych zdjęć potwierdzić lub obalić moje typy?

[Brachytron]

1. B. pascuorum - ok
2. B. lapidarius (?) - niekoniecznie, włoski na koszyczkach wydają mi się rudawe a powinny być czarne
3. B. campestris - nie oznaczam trzmielców ze zdjęć. Samce tylko po kopulatorach, tak się nauczyłem i na ich ubarwienie (zresztą zmienne) nie zwracam uwagi
4. B. campestris - 3
5. B. terrestris group (dalej nie dam rady) - samiec lucorum
6. B. pascuorum - ok
7. B. bohemicus - 3
8. B. terrestris group - niech tak zostanie. Niby terrestris ale coś mi opaska tułowiowa za nisko schodzi.
9. B. bohemicus - 3
10. B. lapidarius (?) - prawdopodobnie tak, choć ostatnio za dużo proteusa obserwuję, żeby mieć pewność 100%

[Bartek Pacuk]

2. B. lapidarius (?) - niekoniecznie, włoski na koszyczkach wydają mi się rudawe a powinny być czarne

Faktycznie chyba są rudawe. Dodaję jeszcze 2 zdjęcia, może coś pomogą.

3. B. campestris - nie oznaczam trzmielców ze zdjęć. Samce tylko po kopulatorach, tak się nauczyłem i na ich ubarwienie (zresztą zmienne) nie zwracam uwagi

Ok., to też jest cenna informacja. Przynajmniej udało mi się określić, że to trzmielce

8. B. terrestris group - niech tak zostanie. Niby terrestris ale coś mi opaska tułowiowa za nisko schodzi.

Jeśli dodatkowe zdjęcia coś pomogą, to fajnie. Jeśli nie, to zostanie tak jak piszesz. Na wszelki wypadek 5 zdjęć tego samego osobnika dodaję.

10. B. lapidarius (?) - prawdopodobnie tak, choć ostatnio za dużo proteusa obserwuję, żeby mieć pewność 100%

Dodaję jeszcze 2 zdjęcia, gdyby przypadkiem miały coś pomóc.
No i oczywiście serdecznie dziękuję za rzeczową ocenę tego, co wrzuciłem wcześniej.

[Brachytron]

Odnośnie 1 lapidariusa tak faktycznie to ruderarius. Ten terrestibombus musiałby być uchwycony z boku, wtedy mógłby się okazać magnusem. W trzecim przypadku musiałbym zajrzeć w kopulatory, ale na 99% to lapidarius.

[Bartek Pacuk]

Odnośnie 1 lapidariusa tak faktycznie to ruderarius.

Ok., przynajmniej tu się wyjaśniło.

Ten terrestibombus musiałby być uchwycony z boku, wtedy mógłby się okazać magnusem.

Dupa w takim razie, bo innych zdjęć tego osobnika już nie mam

W trzecim przypadku musiałbym zajrzeć w kopulatory, ale na 99% to lapidarius.

Też dupa, bo się tego zrobić nie da z oczywistych względów. Ale 99% spokojnie wystarczy, aby przyjąć cf. lapidarius.
Dzięki raz jeszcze.
Zapomniałem o jeszcze jednym trzmielu, którego zwłoki zatrzymałem celem zrobienia zdjęcia...i tak sobie przeleżały aż do dziś, a zdjęcia jeszcze nie zrobiłem. Postaram się jutro zrobić i wrzucić do weryfikacji. Delikwent jest z grupy terrestris, więc zwrócę uwagę na ujęcie boczne.

[Bartek Pacuk]

No i jest - ostatni trzmiel. Bydgoszcz, 24.07.12. Da się określić do gatunku?

[Brachytron]

A czy jesteś w stanie mi powiedzieć czy odległość między bocznym a środkowym przyoczkiem jest równa średnicy przyoczka czy jego połowie?

[Bartek Pacuk]

Ta odległość jest równa połowie średnicy przyoczka - na szczęście pod lupką widać to dobrze. W kluczu Pawlikowskiego nie mogę się jednak doszukać, na który to gatunek wskazuje - tam zdaje się nie ma tej cechy

[Brachytron]

Bo jej tam nie ma. Jest u Banaszaka a wykrył to prawdopodobnie Rasmont albo Loken (do tego drugiego musiałbym zajrzeć ale jak siebie znam to zapomnę zanim dojadę do chaty) ale to nieważne teraz. Jest jak myślałem, bo długość i szerokość przepaski tułowiowej jest typowa ale kolorystycznie nieco zbyt jasny. W każdym razie to terrestris. W grupie terrestribombus jest jak u mrówek, zmienność międzyosobnicza ociera się czasem o międzygatunkową nawet w obrębie jednej rodziny.

[Bartek Pacuk]

Bo jej tam nie ma. Jest u Banaszaka a wykrył to prawdopodobnie Rasmont albo Loken (do tego drugiego musiałbym zajrzeć ale jak siebie znam to zapomnę zanim dojadę do chaty) ale to nieważne teraz. Jest jak myślałem, bo długość i szerokość przepaski tułowiowej jest typowa ale kolorystycznie nieco zbyt jasny. W każdym razie to terrestris. W grupie terrestribombus jest jak u mrówek, zmienność międzyosobnicza ociera się czasem o międzygatunkową nawet w obrębie jednej rodziny.

Nie mam literatury do oznaczania trzmieli, a klucz Pawlikowskiego jest w necie, więc do niego zajrzałem. Ale widzę, że jest jak z chrząszczami - co klucz to inne cechy. Co do okazu - może wyblakł po śmierci, w końcu nie wiem ile czasu i w jakich warunkach te zwłoki przeleżały zanim je znalazłem. Tak czy owak cieszę się, że się go dało oznaczyć. Dzięki raz jeszcze za pomoc.

[Brachytron]

Zakładam, że Pawlikowski chciał zrobić klucz łatwy i prosty, współpracujący z jego atlasikiem wzorów barwnych a wszystko po to by pozyskać współpracowników do atlasu rozmieszczenia trzmieli w Polsce, który ukazał się chyba w 2008 roku (za tę ostatnią pozycję )
Klucz Banaszaka jest szczegółowszy, jakby bardziej konkretny. Trzmiele są niełatwą grupą więc i klucz nie może być łatwy
Co do koloru to jest w normie, nawet ta dwubarwność żółci.

[Bartek Pacuk]

Klucz Banaszaka jest szczegółowszy, jakby bardziej konkretny. Trzmiele są niełatwą grupą więc i klucz nie może być łatwy  ;)

Tego klucza nie widziałem, ale skoro piszesz, że jest bardziej konkretny, to pewnie tak jest.

Co do koloru to jest w normie, nawet ta dwubarwność żółci.

Ok., Ty tu jesteś ekspertem