Lopinga achine

[Jarosław Bury]

U mnie już lata , zdjęcie z dzisiaj.

[PawełB]

ciekawy jestem, kiedy przypada szczyt pojawu lopingi. Ja tego motyla spotykałem jedynie w puszczy białowieskiej, zawsze jakoś poza głównym pojawem - pojedyncze osobniki. A z opisów wynika, że często występuje w dużych ilościach.

[Jarosław Bury]

W maju obserwuję ten gatunek po raz pierwszy, zazwyczaj miałem okazję widywać L. achine w czerwcu i na początku lipca... Szczyt pojawu przypada chyba w II połowie czerwca, w zależności od sezonu. Motyl w dogodnych siedliskach jest b. liczny, w ok. Jarosławia widywałem go w ilościach masowych (po kilkadziesiąt, kilkaset egzemplarzy) bywa, że na jedym miejscu grupuje się po kilkadziesiat osobników, np. na polance leśnej o powierzchni 5x5m. Ale ciekawostka, jest to motyl leśny w dosłownym tego słowa znaczeniu - prowadzi skryty tryb życia, lata gł. między drzewami, preferuje cień, nie rzuca się w oczy. Jeżeli nie występuje masowo, łatwo go przeoczyć... Znam to z autopsji - niedawno "odkryłem" ten gatunek w miejscu penetrowanym przeze mnie od ponad 20 lat.

[eReM]

W lasach pszczyńskich podobnie, połowa czerwca to szczyt pojawu, początkiem lipca motyle są już bardzo zlatane. Bardzo charakterystyczne w locie Niestety w tym roku raczej nie sprawdzę czy pojawił się wczęsniej

[Jarosław Bury]

W dniu dzisiejszym spotkałem już znacznie liczniejszą grupę L. achine na tym samym stanowisku... Oto biotop, w którym obserwuję ten gatunek - rzadka dąbrowa z charakterystycznym podszytem...

[Jarosław Bury]

A to nieoczekiwane spotkanie przy atrakcyjnym żerowisku...

[Adam Larysz]

Mam dzisiejszą informację od kolegi - w Lasach Pszczyńskich achine też już jest - na razie w niewielkiej ilości, ale tak za jakiś tydzień powinno go już być dużo więcej

[Jarosław Bury]

Jestem ciekawy, czy ktoś obserwował ten gatunek w górach, z "Atlasu rozmieszczenia m. dziennych" wynika, że L. achine nie występuje w górach - osobiście spotkałem go w kw. EA93, a więc na pogórzu, dalej na południe niestety już nie...

[Antek Kwiczala †]

Być może dlatego, że jak sami zauważyliście, jest to motyl leśny, i to głównie lasów liściastych. Lasy górskie są przede wszystkim iglaste (świerk, jodła, modrzew) i takie mu się nie podobają

[Jarosław Bury]

Zgadzam się... ale nie do końca - istnieją przecież górskie lasy liściaste, np. bukowe (buczyna karpacka), a L. achine ponoć preferuje buczynę... Natomiast na niżu obserwowałem L. achine w lasach mieszanych, a nawet z przewagą drzew iglastych: sosny czy też modrzewia... Wydaje mi się, że decyduje inne kryterium... I nie jest to zapewne niedobór pożywienia, bo jeżeli chodzi o rośliny żywicielskie, góry są w nie równie bogate jak tereny nizinne. Ostatnio w Osowcu była prelekcja na temat tego gatunku i jego wymagań... Podnoszono tam min. takie czynniki jak: konieczność występowania starodrzewia, odpowiednie zagęszczenie drzewostanu, cienistość itp.

[ Dodano: 30-05-07, 00:25 ]
Zdjęcie biotopu L. achine na P. Dynowskim - typowy las bukowy Podkarpacia, tu z domieszką brzozy...L. achine

[Adam Larysz]

I warunkiem koniecznym, ale nie zawsze wystarczającym jest obecność licznego występowania rośliny żywicielkiej gąsienic - a w Polsce jest to Carex brizoides.

[Tomasz Jaworski]

Jak już wspomniano, u nas L. achine występuje praktycznie wyłącznie w lasach. Tymczasem nad Bajkałem gatunek ten bardzo licznie lata na zupełnie odsłoniętych stanowiskach. W strefie nadbrzeżnej są to łąki, i urwiste stoki a także skraje lasów (bynajmniej nie liściastych). Obserwowałem ten gatunek bardzo licznie występujący z N. rivularis....cóż, co kraj to obyczaj jak widać.

[Antek Kwiczala †]

Jeśli słowa Adama o turzycy (Carex brizoides) są miarodajne, to sprawa wydaje się rozwiązana. W.Szafer w książce "Rośliny polskie" pisze o jej występowaniu:

cieniste lasy liściaste, rzadziej szpilkowe, zwykle gromadnie.

Biotop wybiera więc sobie roślina, a motyl się dostosowuje, bo nie lubi latać za daleko .

[PawełB]

Ja w literaturze mam takie roślinki dla Lopinga:

Śmiałek darniowy Deschampsia cespitosa
turzyca pagórkowa Carex montana
kłosownicę leśną Brachypodium sylvaticum - ta o ile pamietam w skandynawii jest główną RŻ

Satyridae rzadko są monofagami, zwłaszcza te o dużym zasięgu występowania, a takim jast ten Osadnik. Na pewno więcej roślin jest przyddatnych do rozwoju.

[Adam Larysz]

Dowiedziałem się tego na zeszłorocznym sympozjum w Osowcu - Konrad Kata miał referat o achine (robił z tego doktorat). W Skandynawii główną rośliną żywicielską jest Carex montana, ale z badań Konrada wynika, że w miejscach występowania achine w Polsce, C. montana w ogóle nie występuje, zaś u nas zastępuje ją właśnie Carex brizoides jako główne menu dla wielkookiego. Nie wiem na czym jeszcze to znajdował Konrad, ale pamiętam jak mówił, że w hodowli podawał gąsienicom różne trawy i turzyce i 99% najchętniej i na potegę jadły właśnie turzycę dżączkowatą.

[PawełB]

troszkę mnie pamięć zawiodła co do trawek
oto link do ciekawego artykułu na ten temat
http://www.doylegroup.harvard.edu/~carl ... 35-009.pdf

[Jarosław Bury]

Faktycznie b. ciekawy - u mnie włącza się "czerwona lampka", jeżeli chodzi o szukanie L. achine w terenie w momencie zauważenia turzycy w podszycie... Nie zawsze jednak w takim biotopie spotykam motyle, a tak a propos - Carex montana = turzyca pagórkowa, to w dosłownym tłumaczeniu turzyca górska... Pospolita i u nas na niżu i w górach, aż po regiel dolny. Turzyca drżączkowata też jest u nas b. pospolita, podobnie jak poprzednia - tak na niżu jak i w niższych położeniach górskich... Dane : Rośliny Polskie t. II Wł. Szafer.

[PawełB]

W Puszczy białowieskiej masowy pojaw Lopingi (16-17.06). Motyle dość świeże, malo "zlatańcow". Wreszcie trafiłem na dobry moment i miejsce. Motyle bardzo liczne, ale latają pojedynczo w lesie, samice chętnie wylatują na brzeg lasu i siedzą na listowiu, Samce zawzięcia patrolują , nawet dość sporo latają nad łąkami, przelatują pomiędzy kępami zarośli badając, czy nie siedzą tam samice. Dość łatwo je odróżnić po niespokojnym, załamującym się locie od pierwszych pojawiających sie jurtin i hyperantusów. Akurat trafiłem na leśników botaników i dzięki temu poznałem trawki . Z turzyc jest tylko Carex montana, pojedyncze kępki, naprawdę bardzo nieliczne. Dominuje Calamagrostis (trzcinnik)

No i musze dodać, że to jeden z bardziej płochliwych motyli, strasznie trudno podejść do zdjęcia

[Jarosław Bury]

Na południu dominują "zlatańce", ale nadal Lopinga jest w wielu miejscach bardzo liczna ! Co do płochliwości, zgadzam się całkowicie - w południe nie ma co się uganiać za b. aktywnymi motylami, można tylko dostać nerwicy - warto spróbować wieczorem, gdy motyle przysiadają już na liściach lub pniach drzew szykując sie do nocnego odpoczynku - wtedy przy odrobinie cierpliwości można zrobić dobre zdjęcie...

[Piotr Glac]

Ja równierz probowałem je ostatnio sfotografować, niestety nie dały się podejść - nawet kopulująca para. Zrobiłem kilaka zdjęć z wiekszej odległości.

[Jarosław Bury]

Fajne zdjęcia! Jak widzę osobniki już nieco zlatane, ale u mnie jest tak samo! Czy można prosić Piotrze o dokładne dane tych zdjęć - data i okolica z której pochodzą - nie musi być kod UTM, jeżeli chcemy chronić stanowiska rzadkich gatunków Popieram sugestję Jacka Kalisiaka - stosujmy sie do dobrego zwyczaju dokładnego datowania każdego zdjęcia, zyskamy wszyscy!

[Piotr Glac]

Proszę o email przeslę dokładne dane

[Jarosław Bury]

Bardzo dziękuję za emaila, jak widać obserwacje faunistyczne mogą zaskakiwać - proponuję kiedyś wspólnie wybrać się w teren!

[Jarosław Bury]

Kilka nowych zdjęć dla odświeżenia tematu...

[Wiacek]

Na Zamojszczyźnie L. achine stwierdziłem dotychczas na 2 stanowiskach.
W Kotlinie Sandomierskiej w okolicach Tarnogrodu w lesie dębowym - stanowisko liczne. W sąsiedztwie lasu spotykałem osobniki zalatujące nad łąkę do kilkudziesięciu metrów od lasu.
Drugie stanowisko z Roztocza Środkowego z okolic Zamościa w grądzie. Z tego co pamiętam to na stanowisku roztoczańskim nie występuje Carex brizoides, ale to jeszcze sprawdzę. Na stanowisku było stwierdzone kilkanaście osobników.

[Jarosław Bury]

Dziękuję za te informacje...
Zdjęcie poczwarki z dzisiaj - studio, 17.05.2008. Teraz wiadomo czego należy szukać...

[felix]

witam, miałem dzis niewątpliwa przyjemność obserwować świeżutkie L.achine w Puszczy Niepołomickiej. Rozmawiałem właśnie z Konradem i chyba nikt nie wykazywał go z tego terenu. Kilkadziesiąt osobników latalo w lesie sosnowym z turzyca drżączkowata. Razem z nim tez pierwsze samce C. hero.........

[Jarosław Bury]

Gatunek ten niekiedy pojawia się nie od początku czerwca, ale już w ostatniej dekadzie maja - tak było min. w 2007 roku i tak też jest w roku bieżącym...
Pewnie nie jestem odosobniony w tych obserwacjach

[Adam Warecki]

Nie jesteś Jarku odosobniony w tych obserwacjach : .... aczkolwiek zasadniczy pojaw dotyczy miesiąca czerwca....
Pozdrawiam

[Witas]

... aczkolwiek zasadniczy pojaw dotyczy miesiąca czerwca....

WPuszczy Niepołomickiej pierwsze motyle ok 25 maja (lata 2009-2011). Maksymalny pojaw ok 10 czerwca. Ale jeszcze i 15 lipca "coś" latało.

[Jarosław Bury]

W Puszczy Niepołomickiej pierwsze motyle ok. 25 maja (lata 2009-2011).

To by się zgadzało - może na północy Polski rzeczywiście motyle pojawiają się dopiero w czerwcu, lecz na południu coraz częściej jest to ostatnia dekada maja...

Ściślej: 2007 - moja obserwacja z 26 maja, 2009-2011 - Witas i Felix, 2012 - znowu moja - czyżby u nas stawało się to normą?

[Kamil Mazur]

W ostatnią niedzielę widziałem przypadkowo około 10 okazów w kilku miejscach, choć wcale nie były obiektem mojego zainteresowania. Dopiero początek pojawu a już ich tyle jest.

[Jarosław Bury]

Myślę, że warto to odnotowywać, bo dotychczas większość autorów publikacji podawało za początek pojawu tego gatunku I-szą, a nawet II-gą dekadę czerwca...

[Adam Warecki]

W świetle tych obserwacji , naturalną kwestią pozostaje informacja o pojawie tego motyla już w trzeciej dekadzie maja...

[Jarosław Bury]

Aktualne obserwacje do końca maja br. na mapce poniżej. Motyle pojawiły się również na Pogórzu Dynowskim, gdzie teoretycznie ich rozwój może być opóźniony w stosunku do motyli ze stanowisk zlokalizowanych na Nizinie Sandomierskiej.

[brakkonta]

dziwo takie.........trupa L.achine znalazłem dziś w centrum miasta. Nijakiego lasu, sam beton i asfalt. Dziwny to rok.
Mazep

[Jarosław Bury]

Jacek, może wypadł jakiemuś entomologowi "zza pazuchy"

[brakkonta]

niiiii, leżał przy szosie, auto go ubiło

[Jarosław Bury]

Jacku - trzeba to odnotować, bo umknie - z adnotacją, że to znalezisko martwego osobnika...

[Marek Hołowiński]

niiiii, leżał przy szosie, auto go ubiło

przyjechał na chłodnicy lub za wycieraczką, tylko nie wiadomo skąd.

[brakkonta]

no niekoniecznie Marku, bo od tego miejsca mam w linii prostej ze dwa kilometry do liściastego lasu. Ja już w mieście miałem do czynienia z żywymi Pericallia matronula, Locusta migratoria, Calosoma inquisitor, Mantis religiosa.....taki śmiszne to miasto
Poza tym szacowne zwłoki mam obfotografowane - są ładne, równo złożone skrzydła (a więc nie roztrzaskał się o chłodnicę i nie był kilometrami na niej rozprasowywany i tarmoszony) - jednym słowem widać - dostał strzał na prostej i odpadł na chodnik gdzie dokonał żywota. Ręczę za to. Z resztą dmuchnąwszy mu w skrzydła były jeszcze jako tako podatne, a więc zgon nastąpił niedawno i na pewno nie był suszony na chłodnicy.
Poza tym gatunek ten jest wokół Jarosławia w niezłych ilościach, zawsze go spotykam i wcale aż tak mnie nie dziwi jego występowanie na terenie miasta. Dobre wiatry (których u nas ostatnio nie brakowało) i mamy gościa.
Mazep

[Kamil Mazur]

Różne są możliwości choć wersja Jacka wygląda na prawdopodobną.
Niemniej wiosną tego roku stojąc na skrzyżowaniu za jakimś samochodem widziałem jak gościowi przede mną latał jakiś pokrzywnik/pawik na tylnej szybie autka. Jak się dostał do środka oczywiście nie wiem, ale wyraźnie nie mógł wylecieć. Równie dobrze obserwowany L.achine mógł też komuś wlecieć do auta. Nie sposób snuć przypuszczeń, jak i robienie z tego wielkiego znaleziska.

[Almandyn]

No i w końcu udało się upolować Lopinga achine
W tym roku, jak w żadnym poprzednim, jest tych motyli sporo. W różnych miejscach oddalonych od siebie o kilka kilometrów obserwowałam kilka osobników. Denerwujące jest to, że lata sobie taki tuż koło nosa ( czytaj: przed obiektywem ) i nie ma zamiaru przysiąść na chwilkę.
Dzisiaj w końcu się udało
Wymagało to prawie wczołgania się pod auto ale zdjęcie zostało zrobione ( wielkie podziękowania dla mego brata Marka ). Jako ciekawostkę mogę powiedzieć, że osadnik krążył wokół auta "zaglądając" to tu to tam - szczególnie upodobał sobie kołpaki kół i rurę wydechową Na krótko odciągnął go od tego zajęcia inny osadnik, widocznie ten ze zdjęcia jest bardziej cywilizowany
23.06.2012r. Studzianki, koło Białegostoku, UTM:FE50

[Jakub Liberski †]

Dziś w kwadracie CA55, między Tychami a Kobiórem co najmniej kilkanaście osobników. Dość mocno zlatane. Zdjęcie dokumentacyjne: