Puszcza Kozienicka 14-16 maja 2010

[Grzegorz Banasiak]

W dniach 14-16 maja 2010 na skraju Puszczy Kozienickiej w Osadzie Leśnej "Cztery Kopce" niedaleko Maciejowic odbyło się kilkuosobowe spotkanie entomologiczno-terenowe. Głównym celem spotkania było znalezienie gąsienic O. detrita (Lepidoptera, Lymantriidae). Gościny udzielił nam kol. Wojtek Piątek a w spotkaniu poza mną i Wojtkiem uczestniczyli: prof. Jarosław Buszko, Marek Hołowiński i Marek Miłkowski. Pogoda w zasadzie dopisała a potrząc na to co teraz dzieje się za oknami - można stwierdzić, że była wyśmienita.
Załączam kilka fotek zrobionych przez Marka Miłkowskiego, które choć trochę oddają atmosferę spotkania.

[Tawulec]

Nic nie piszesz o efektach połowów Czekam na uzupełnienie.

[Jarosław Buszko]

Wyjazd do Puszczy Kozienickiej odbył się w ramach akcji o kryptonimie "Detrita". Opracowując gatunki do książki "Motyle nocne Polski I" natrafiałem na gatunki o słabo poznanej bionomii i mgliście opisanych stadiach preimaginalnych. Jednym z takich gatunków jest brudnica Parocneria detrita. Kolega Wojtek Piątek łowił ten gatunek na światło, jak również hodował. Zakładaliśmy, że w najbliższym otoczeniu leśnictwa Cztery Kopce powinny o tej porze występować na dębie młode gąsienice. Parę kilometrów trasy i otrzepywanie do parasola entomologicznego wszystkiego z młodych dębów pozwoliło na zebranie 14 gąsienic. Wszystko wskazuje na to, że jest to P. detrita (zdjęcia załączam). Gąsienice sa jeszcze niewielkie, mają ok. 12 mm długości, ale jak podrosną wszystkie szczegóły będą lepiej widoczne. Ponadto znaleźlismy gąsienice Euproctis similis, Miltochrista miniata i Eilema complana.
O postępach w hodowli P. detrita będę informował na kolejnych wpisach.

[Tawulec]

A zatem gratuluję Ciekawy gatunek, mam nadzieję, że uda się to potwierdzić. A były jakieś inne interesujące motyle (chodzi mi głównie o połowy świetlne)? Jakieś mikrusy albo sówki? Pytam z ciekawości- Puszcza Kozienicka jest dla mnie zupełnie obcym miejscem... na razie
Pozdrawiam

[Jarosław Buszko]

Pogoda była fatalna, więc na światło leciało bardzo mało, zwłaszcza pierwszego dnia. W sobotę troche sie poprawiło. W dzień znaleźliśmy miny Eriocraniidae - na dębie z gasienicami E. subpurpurella (na zdjęciu), a na brzozie juz opuszczone, wiec nie wiadomo jaki gatunek je wygryzł. Koło Radomia były juz miny Acrocercops brongniardella. Duże, srebrzyste na wierzchu liści dębu - łatwo zauważyć. Gąsienice powinny być do początku czerwca. Do samołówki przyleciał jeden motyl Platyptilia gonodactyla. Z sówek ciekwsza to Aetheria bicolorata (Hadeninae). Ponadto Drymonia ruficornis i D. dodonaea - prosto z poczwarki, podobnie Calliteara pudibunda. Oraz Macrothylacia rubi, Sphinx pinastri i Smerinthus ocellata. Gdyby było cieplej, to kto wie co by przyleciało.

[Grzegorz Banasiak]

Od siebie mogę dodać, że zebrałem około 300 koszyków Psychidae, głównie pospolitych gatunków - jednak w Puszczy Kozienickiej (na 90%) nikt koszówek wcześniej nie zbierał więc każde dane są cenne. Dodatkowo sporą porcję koszyków podarował mi (z własnego terenu) Marek Hołowiński. Jest więc co hodować a pojemniki są w 100% zagospodarowane.
Przy ekranie udało się złowić Bijugis bombycella.

Dużą atrakcją była możliwość zobaczenia "na żywo" żerowisk kilku gatunków przezierników które Marek odnajdował wprawnym okiem.

[Tawulec]

No to bardzo zazdroszczę Kto wie- może kiedyś uda się zorganizować coś podobnego na przykład w Borach Dolnośląskich? Teren ciekawy, każdy znalazł by coś dla siebie. No nic- trzeba by pomyśleć.

[Kamil Mazur]

A czy gąsienice z mojego postu tydzień temu nie wyglądają podobnie ?

viewtopic.php?t=13441

[Tawulec]

Wszak jedna rodzina...

[Grzegorz Banasiak]

A czy gąsienice z mojego postu tydzień temu nie wyglądają podobnie ?
viewtopic.php?t=13441

P. detrita żeruje na dębie (Twoje gąsienice są na brzozie) jednak biologia tego gatunku jest słabo poznana i warto hodować "podejrzany" materiał.

[Jarosław Bury]

Parę kilometrów trasy i otrzepywanie do parasola entomologicznego wszystkiego z młodych dębów pozwoliło na zebranie 14 gąsienic. Wszystko wskazuje na to, że jest to P. detrita

Rzeczywiście gąsieniczki niezwykle podobne do gąsienic L2 Lymantria dispar (LINNAEUS, 1758) - wyglądają niemal identycznie - można porównać z fot. na str. 400 - Die Schmetterlinge Baden-Wurttembergs - t.4 Guntera Eberta. Przypadkowo na zdjęciu gąsieniczka również żerująca na dębie.

Tu jeszcze ciekawe zestawienie z jednej z prac -

Tab. 6 Ranking lepidopterous species found in May in NNR Devínska Kobyla on Quercus robur according to product of abundance and average mass.

1. Lymantria dispar 23.29
2. Alsophila aescularia 4.94
3. Asteroscopus sphinx 1.8
4. Orthosia cerasi 1.8
5. Agriopis leucophaearia 1.56
6. Alsophila aceraria 1.19
7. Cosmia trapezina 0.9
8. Poecilocampa populi 0.8
9. Lycia hirtaria 0.7
10. Apocheima hispidarium 0.6
11. Agriopis aurantiaria 0.52
12. Agriopis marginaria 0.52
13. Colotois pennaria 0.5
14. Orthosia incerta 0.5
15. Orthosia cruda 0.34
16. Parocneria detrita 0.2
17. Neozephyrus quercus 0.16
18. Ypsolopha ustella 0.14
19. Pandemis cerasana 0.14
20. Operophtera brumata 0.12
21. Tortricodes alternellus 0.05
22. Ypsolopha lucella 0.04
23. Ypsolopha alpella 0.02
24. Coleophora ibipennella 0.01

[Marek Hołowiński]

A tak powstają w warunkach terenowych te piękne fotki motyli do atlasu.

[Jarosław Buszko]

Za kilka dni, jak gąsienice podrosną, będzie można mieć pewność z jakim gatunkiem mamy do czynienia. L. dispar też nie można na razie wykluczyć. Po lekkiej euforii na początku może być też drobne rozczarowanie na końcu. W miedzyczasie znalazłem dość dobre zdjęcie gąsienicy P. detrita w książce: Nippe B., 2000, Atlas der Raupen europaischer und kleinasiatischer Schmetterlinge.

[Jarosław Buszko]

Początkowy optymizm związany ze znalezieniem rzekomych gasienic P. detrita był jednak nadmierny i przedwczesny. W międzyczasie gąsienice podrosły, dwukrotnie wyliniały i wszystko się wyjaśniło. Co do jednej okazały się być przedstawicielami Lymantria dispar! (co widać na załączonym zdjęciu). Nie zawsze odnotowujemy sukcesy w naszym działaniu, ale tak bywa.